Yusuf Ziya Ortaç: Türk Şiirinin Mizah ve Aşk Şairi
Hayatı ve Eğitimi
Yusuf Ziya Ortaç, 23 Nisan 1895’te İstanbul’da dünyaya geldi. İlk öğreniminden sonra İstanbul Vefa İdadisi’nden mezun oldu. Şiir yazmaya lise yıllarında aruz ölçüsüyle başlayan Ortaç, ilk şiirini “Kehkeşan” dergisinde yayımladı. Dr. Abdullah Cevdet ile tanışması, onu İçtihat Dergisi’ne şiirler göndermeye yönlendirdi ve bu durum onun şair olarak tanınmasını sağladı. Daha sonra Ziya Gökalp ile olan tanışıklığı, onun hece ölçüsüyle yazmasına vesile oldu; bu türdeki şiirlerini ise Türk Yurdu dergisinde yayımladı.
Kariyeri ve Yazın Hayatı
Yusuf Ziya, 1915’te liseden mezun olduktan sonra İstanbul Üniversitesi’nin açtığı yeterlilik sınavını kazanarak edebiyat öğretmeni oldu. Farklı okullarda ders vermeye başladı ve bu dönemde yazın hayatına da devam etti. “Şair” adında bir şiir dergisi çıkararak edebi kariyerine yeni bir boyut kattı. Ardından “Şairin Duası”, “Âşıklar Yolu” ve “Cenk Ufukları” adlı şiir kitaplarını yayımladı. Ayrıca tiyatroda “Binnaz” adlı üç perdelik oyununu sahneye koydu; bunu “Nâme” ve “Kördüğüm” oyunları takip etti.
Yusuf Ziya Ortaç’a büyük ün kazandıran, onunla özdeşleşen “Akbaba” mizah dergisini Orhan Seyfi Orhon ile birlikte çıkardı. Ortaç, dergide “Çimdik” ve “İzci” takma adlarıyla mizahi yazılar ve şiirler kaleme aldı. Ayrıca “Meşale” isimli başka bir önemli dergi de onun edebi kariyerinde yer aldı. 1938’de “Bir Selvi Gölgesi” ve 1946’da “Kuş Cıvıltıları” adlı eserlerini yayımladı. “Kürkçü Dükkânı”, “Şeker Osman”, “Göç” ve “Üç Katlı Ev” gibi eserleri ise büyük ilgi gördü.
Siyasi Kariyeri
Yusuf Ziya, kısa bir süre Fransız Lisesi’nde edebiyat öğretmenliği yaptıktan sonra 1946-1954 yılları arasında Ordu milletvekili olarak TBMM’de görev aldı. 1954’te yeniden “Akbaba” dergisinin başına geçerek edebi kariyerine devam etti. 11 Mart 1967’de İstanbul’da vefat eden Ortaç, Zincirlikuyu Mezarlığı’na defnedildi.
Edebi Kişiliği
Yusuf Ziya Ortaç, Ziya Gökalp ile tanışmasının ardından aruzdan vazgeçerek hece ölçüsüyle eserler vermeye başladı. Eserlerinde açık, yalın ve sade bir dil kullanarak İstanbul Türkçesini ustalıkla kullanan yazarlar arasında yer alır. Şiirlerinde genellikle aşk ve kahramanlık temaları işlenir. Hece ölçüsüyle yazdığı şiirlerde Faruk Nafiz Çamlıbel’in etkisi görülmektedir. Ortaç, şiirden ziyade düzyazıda daha çok başarı göstermiştir; sağlam bir Türkçe, kıvrak ve akıcı bir üsluba sahip bir yazar olarak anılmaktadır.
Eserleri
Eser Adı | Yayın Yılı |
---|---|
Şairin Duası | 1923 |
Âşıklar Yolu | 1932 |
Cenk Ufukları | 1934 |
Binnaz | 1936 |
Bir Selvi Gölgesi | 1938 |
Kuş Cıvıltıları | 1946 |
Kürkçü Dükkânı | 1948 |
Şeker Osman | 1950 |
Üç Katlı Ev | 1954 |
Arama Anahtar Kelimeleri
Yusuf Ziya Ortaç hayatı, Yusuf Ziya Ortaç kimdir, Yusuf Ziya Ortaç eserleri, Yusuf Ziya Ortaç edebi kişiliği, Yusuf Ziya Ortaç şiirleri.