Yusuf Kâmil Paşa Hayatı ve Edebi Kişiliği

Yusuf Kâmil Paşa, 1808 yılında Arapkir‘de dünyaya gelmiştir. Akkoyunlu ailesinin bir ferdi olan Kâmil Paşa, devlet adamlığıyla tanınan bir isimdir. Küçük yaşlarda babasını kaybetmiş, ardından amcası Osman Paşa tarafından yetiştirilmiştir. İstanbul’daki eğitim hayatını başarıyla tamamladıktan sonra, kariyerine Divan-ı Hümayun kaleminde başlamış ve burada dört yıl boyunca hizmet vermiştir.

Erken Yaşam ve Kariyer

Yusuf Kâmil Paşa, 1833 yılında Mısır‘a gitmiş ve burada Mehmet Ali Paşa‘nın kızı Zeynep Hanım ile evlenmiştir. Eşiyle birlikte gerçekleştirdiği hayır işleri sayesinde adını duyurmuştur. Mısır’da önce Mısır Hazine Kâtipliği‘ne, ardından da Mehmet Ali Paşa’nın Maiyet Kâtipliği‘ne atanmıştır. İstanbul’a döndüğünde ise Sultan Abdülmecid tarafından kendisine “Mir-i Miran” rütbesi verilmiştir.

Mısır’da önemli bir görevde bulunduktan sonra, Abbas Halim Paşa tarafından Sudan’a tayin edilmiştir. Bu görev kendisi için uygun görülmemiş ve Aswan‘a sürgün edilmiştir. Ancak, Sultan Abdülmecid’in talimatıyla bu sürgünden kurtulmuştur.

Önemli Görevleri

Yusuf Kâmil Paşa, Meclis-i Vâlâ‘ya üye olarak adliye ile ilgili işleri yürütmüştür. Ayrıca, Encümen-i Daniş‘e katılmış ve İstanbul’da önemli görevlerde bulunmuştur. Sultan Abdülaziz‘in tahta çıkmasının ardından yeniden İstanbul’a döner ve bu kez sadrazam olarak atanır. Sadrazamlığı sırasında, Ali Paşa’nın Hariciye Nazırlığı‘nda kalmasını sağlamış, pek çok önemli çalışmaya imza atmıştır.

Hayırseverlik ve Eserleri

Yusuf Kâmil Paşa, İstanbul‘da pek çok hayır ve hasenat eseri bırakmıştır. Cami, çeşme ve okul gibi hayratlarıyla bilinen Paşa, Üsküdar’da yaptırdığı Zeynep Kâmil Hastanesi ile adından söz ettirmiştir. 1876 yılında Sultan Abdülaziz’in vefatının ardından derin bir üzüntü duymuş ve hayatını kaybetmiştir. Cenazesi, yaptırdığı hastanenin bahçesindeki türbeye defnedilmiştir.

Edebi Kişiliği

Yusuf Kâmil Paşa, dönemin önde gelen devlet adamlarından biri olarak bilinse de, aynı zamanda bir edebiyatçıdır. Tanzimat I. Dönem sanatçısı olarak tanınan Kâmil Paşa, edebi kariyerinin en önemli adımını Fenelon‘dan çevirdiği “Telemak” adlı eseriyle atmıştır. Bu eser, Türk edebiyatında ilk çeviri roman olarak nitelendirilmektedir. Ancak ilginç bir detay olarak, bu eser Arapçadan çevrilmiş, yani dolaylı bir çeviri olarak kabul edilmiştir.

Farsça, Arapça ve Fransızca dillerine hâkim olan Yusuf Kâmil Paşa, şiirler ve nesir türünde mektuplar da kaleme almıştır. Sanatçı kimliğinden çok, devlet adamlığıyla ön plana çıkmış olmasına rağmen, edebi yetenekleri onu ayrı bir yere koymaktadır.

Eser Listesi

• Telemak: Çeviri roman, ilk çeviri roman özelliği taşır.
• Şiir ve nesir türünde mektuplar: Edebiyat dünyasına katkı sağlar.
• Hayır eserleri: Cami, çeşme ve hastane gibi yapılar.

Yusuf Kâmil Paşa, sadece bir devlet adamı değil, aynı zamanda Türk edebiyatına katkılarda bulunan bir edebiyatçıdır. Hayatı boyunca hem devlet yönetiminde hem de edebiyat alanında önemli işlere imza atmış, eserleriyle ve hayır işleriyle toplumuna fayda sağlamıştır.

Anahtar Kelimeler: Yusuf Kâmil Paşa, hayatı, kimdir, eserleri, edebi kişiliği, Telemak, hayır eserleri, Tanzimat dönemi.

Arama Terimleri: Yusuf Kâmil Paşa hayatı, Yusuf Kâmil Paşa kimdir, Yusuf Kâmil Paşa eserleri