- Türkçe, yapısı bakımından —-, köken bakımından ise —- dil grubu içerisinde değerlendirilen bir dildir.
Bu cümlede boş bırakılan yerlere sırasıyla aşağıdakilerin hangisinde verilenlerin getirilmesi uygundur?
A) tek heceli diller / Hint- Avrupa
B) bükümlü diller / Hami-Sami
C) tek heceli diller / Çin-Tibet
D) Bantu dilleri / Kafkas dilleri
E) eklemeli diller / Ural-Altay - İletişimin gerçekleşmesini sağlayan ve bunların bulunduğu ortama —- denir.
Yukarıda boş bırakılan yere aşağıdaki seçeneklerden hangisi getirilmelidir?
A) bağlam
B) dönüt
C) simge
D) belirtke
E) gösterge - Aşağıdakilerden hangisi Hint-Avrupa dil ailesinde yer almaz?
A) Sırpça
B) Rusça
C) Romence
D) Fince
E) Bulgarca - Aşağıdaki dillerden hangisi köken bakımından Türkçeye en yakındır?
A) Sırpça
B) İtalyanca
C) Moğolca
D) Farsça
E) Arapça - Türkçenin tarihi gelişimi ile ilgili aşağıdaki bilgilerden hangisi yanlıştır?
A) İlk yazılı eserler VIII. yüzyılda verilmiştir.
B) İslamiyet’in kabulüyle birlikte Türkçeye yabancı sözcükler girmiştir.
C) Türkler, tarih boyunca birkaç farklı alfabe kullanmıştır.
D) XIX. yy.dan sonra Türkçe Batılı dillerin etkisinde kalmıştır.
E) Osmanlıca, Türkçenin Eski Türkçe döneminde kullanılan biçimdir. - (I) Eklemeli dillerde kökler değişmez, sabittir. (II) Çekimli dillerde kökler değişime uğrar, sabit değildir. (III) Tek heceli dillerde kavramlar, vurgu ve tonlama sistemlerinde farklılık yaratılarak karşılanır. (IV) Türkçe çekimli, Arapça eklemeli, Çince tek heceli dillerdendir. (V) Farsça, Hint-Avrupa dil ailesinin üyelerinden biridir.
Bu parçada numaralanmış cümlelerden hangisinde bilgi yanlışı vardır?
A) I.
B) II.
C) III.
D) IV.
E) V. - I. Dil, insanın dış dünyayla bağlantı kurmak için oluşturduğu ses, işaret, sembol ve hareketler sistemidir.
II. Kültür; tarihsel, toplumsal gelişim süreci içinde oluşturulan bütün maddi ve manevi değerler ile bunları oluşturmada, sonraki nesillere aktarmada kullanılan araçların bütünüdür.
III. Bir milletin duygu ve düşünceleri, gelenekleri, değer yargıları, müziği, edebiyatı, hayat tarzı, diğer milletlerden farklı tüm yönleri dil sayesinde, ifade edilir, korunur.
IV. Dil, kültürün taşıyıcısıdır ama bu aktarım sadece yazılı olarak gerçekleşir.
V. Kültür, hayatın doğal akışı içinde, kendiliğinden oluşur ya da insanlar, kendi dönemlerindeki olayların, anlayışların, geleneklerin vs. izlerini eserlerine yansıtır.
Numaralanmış cümlelerden hangisi dil ve kültürün özelliklerinden biri değildir?
A) I.
B) II.
C) III.
D) IV.
E) V. - Türkçe ile ilgili aşağıda verilen bilgilerden hangisi yanlıştır?
A) Ural-Altay dil ailesinde yer alır.
B) Akraba olduğu diller arasında Japonca ve Korece de vardır.
C) Bilinen ilk yazılı eserleri Orhun Abideleri’dir.
D) İlk alfabesi Soğd alfabesidir.
E) Kuzey-doğu-batı olmak üzere üç kolu vardır. - I. Fiilimsilerde kullanılan ekler aynı zamanda fiilden isim yapma ekleridir.
II. Sınava hazırlık süresi boyunca daima kendinize iyi gelecek egzersizler yapın.
III. Coğrafyada alçak yerler yeşil, yüksek yerler kahverengi renkle gösterilir.
IV. İletişim konusunu herkes anladı mı?
Yukarıdaki cümlelerde dilin hangi işlevi kullanılmamıştır?
A) Göndergesel İşlev
B) Şiirsel İşlev
C) Alıcıyı Harekete Geçirme İşlevi
D) Kanalı Kontrol İşlevi
E) Dil Ötesi İşlev - Aşağıdakilerden hangisi Çağatay Türkçesi ile yazılmamıştır?
A) Mecalisü’n – Nefais
B) Muhakemetü’l Lügateyn
C) Mantıku’t-Tayr
D) Şecere-i Türkî
E) Babürname - Bir uçağın kaptan pilotu havaalanındaki yetkililere mors alfabesiyle S.O.S. yani imdat iletisini göndermiş, sonra uçakla havaalanı arasındaki bağlantı kopmuştur.
Bu parçaya göre kaptan pilot aşağıdaki dil dışı göstergenlerden hangisini kullanmıştır?
A) Belirti
B) Belirtke
C) Simge
D) İkon
E) Gönderge - İletişimde göndericinin mesajını; söz, yazı, hareket, resim, şekil, müzik vs. gibi göstergelerden yararlanarak alıcıya göndermesi aşağıdakilerden hangisiyle tanımlanabilir?
A) Kanal
B) İkon
C) Simge
D) Şifre
E) Dönüt - Turna katarları geçiyordu gölün üstünden gölgeleri maviye düşerek. Van Gölü günün her anında bir renk cümbüşüyle yunup arınıyordu. Sanki göl bir anda som turuncuya kesmiş, bir turuncu şimşek gün döngüsünden girmiş, gün batısından çıkmış.
Bu parçada dil, aşağıdaki işlevlerinden hangisiyle kullanılmıştır?
A) Göndergesel işlev
B) Heyecana bağlı işlev
C) Alıcıyı harekete geçirme işlevi
D) Kanalı kontrol işlevi
E) Sanatsal işlev - Hapishanede sayım yapan bir gardiyan mahkumlardan birinin hücresinde olmadığını görünce durumu diğer gardiyanlara ve yetkililere haber vermek için düdük çalmaya başlamıştır.
İletişimde yukarıdaki örnekteki bekçi düdüğü hangi tür göstergelere örnek gösterilebilir?
A) Belirtke
B) Simge
C) Sosyal gösterge
D) Belirti
E) Görsel gösterge - Aşağıdakilerden hangisi köken bakımından farklı bir dil ailesine mensuptur?
A) Hintçe
B) Farsça
C) Arapça
D) İtalyanca
E) Almanca - I. Türkçenin 13-15. yüzyıl evresini kapsar
II. Batı Türkçesinin geçiş evresidir.
III. Bu döneme orta Türkçe de denir.
IV. Çok fazla olmasa da yer yer Arapça, Farsça terkipler görülür.
Yukarıda özellikleri verilen Türkçe dönemi aşağıdakilerden hangisidir?
A) Osmanlı Türkçesi
B) Azeri Türkçesi
C) Eski Türkçe
D) Karahanlı Türkçesi
E) Eski Anadolu Türkçesi - Verimli bir iletişimin sağlanabilmesini ve taraflar arasındaki etkileşimin tam olarak gerçekleşmesini sağlayacak olan iletişim ögesi aşağıdakilerden hangisidir?
A) Alıcı
B) Gönderici
C) Dönüt
D) Kanal
E) İleti - Nesiller arasında daima bir kopukluk olmuştur. Bunun asıl sebeplerinden biri tabi ki kültürel değişim ya da yozlaşma da diyebiliriz. Ancak zamana ve kötü gidişata karşı koymak da biz insanların elinde. Her geçen gün bu gidişata karşı koymayan bir nesil ve boyun eğmiş bir yetişkin grubu var. Bütün bunların sonucu olarak aynı dili konuşamayan bireyler ortaya çıkacaktır.
Yukarıda altı çizili ifade ile dilin hangi görevi belirtilmek istenmiştir?
A) Uygarlık
B) Kültürlenme
C) Anlaşma
D) Bilgilendirme
E) Süreklilik - Sizi bilmem ama ben İstanbul’u sevmeyenlerdenim. Yahya Kemal’in İstiklal Marşı’mızla ilgili “İstiklal Marşı, bir başıboş ve duygusuz hayal kurucusunun şiiri değildir.” cümlesi ile tam zıttı olan bir düşünce ile bu şehri bir gün seveceğimi zannetmiyorum. Ancak şehrin müzik ve sanat alanında büyük bir potansiyele sahip olduğunu da yadsımak istemiyorum. Bu parçaya göre dil, aşağıdaki işlevlerden hangisi ile kullanılmıştır?
A) Duygusal işlev
B) Sosyal işlev
C) Anlamlandırıcı işlev
D) Bilişsel işlev
E) Sanatsal işlev - Aşağıdaki cümlelerden hangisi, Türkçenin tarihsel gelişimi açısından doğru bir değerlendirme değildir?
A) Türkçe, çok eski bir dildir ve MÖ 2000’li yıllara kadar uzandığı düşünülmektedir.
B) Türkçenin tarihi gelişiminde Orta Asya’daki Türk boylarının rolü büyüktür.
C) Türkçe, Orta Türkçe dönemine geçtiğinde Arapça ve Farsça etkisi artmıştır.
D) Türkçe, dünya dilleri arasında birçok farklı dil ile etkileşim halindedir.
E) Türkçe, yalnızca Ural-Altay dil ailesinin bir üyesidir. - Aşağıdakilerden hangisi Türkçeden farklı bir dil ailesine mensuptur?
A) Çince
B) Fince
C) Japonca
D) Moğolca
E) Korece - Aşağıdakilerden hangisi Osmanlı Türkçesinin söz varlığına ait bir kelimedir?
A) Fuzuli
B) Divan
C) Mektup
D) Şiir
E) Kafes
23. Türkçenin ilk yazılı örnekleri hangi döneme aittir?
A) Ana Türkçe
B) İlk Türkçe
C) Eski Türkçe
D) Orta Türkçe
E) Karanlık Dönem
24. Aşağıda verilen kelimelerin yapısal özellikleri dikkate alındığında hangisinin farklı bir dil grubuna ait olduğu söylenebilir?
A) Mert- namert
B) Çare- biçare
C) Dal-dalga
D) Kitap-katip
E) Hüküm-mahkum
25. Heyecana bağlı işlev aşağıdaki metin türlerinden hangisinde kullanılmaz?
A) Roman
B) Makale
C) Masal
D) Hikaye
E) Tiyatro
26. I. Risaletü’n-Nushiyye
II. Makalat
III. Hüsn ü Aşk
IV. Rebabname
V. Sergüzeştname
Yukarıdaki eserlerden hangileri Eski Anadolu Türkçesi döneminde yazılmıştır?
A) I, II ve IV
B) I, III ve V
C) II ve V
D) III ve IV
E) III, IV ve V
27. Aşağıda verilen bilgilerden hangisi yanlıştır?
A) Göktürk Abideleri, Türk edebiyatının ilk nutuk örneğidir.
B) Divan-ı Hikmet bir yönüyle mutasavvıf şairlerin el kitabıdır.
C) Kaşgarlı Mahmut Türkçenin ilk sözlüğünü yazmıştır.
D) Yusuf Has Hacib ilk siyasetnameyi alegorik tarzda yazmıştır.
E) Atabetül Hakayık’ta dönemin diğer eserlerine göre yabancı sözcük sayısı daha azdır.
28. Anayasa metinlerinde, yönergelerde, yönetmeliklerde, dini metinlerde hep dilin bu işlevi kullanır. Bazen rica, bazen emir bazen de öneri anlamı içerir. Ama her ne olursa olsun söyleyen, dinleyene bir şeyler yaptırmak veya yaptırmamak için kullanır. Günlük hayatımızda öğretmenimizden, ailemizden, arkadaşımızdan duymamız oldukça olasıdır.
Yukarıdaki metinde dilin hangi işlevinden bahsedilmiştir?
A) Şiirsel İşlev
B) Heyecana Bağlı İşlev
C) Göndergesel İşlev
D) Alıcıyı Harekete Geçirme İşlevi
E) Kanalı Kontrol İşlevi
29. Türkçe ile ilgili aşağıdaki ifadelerden hangisi yanlıştır?
A) Yapı bakımından Ural-Altay dil ailesindendir.
B) Bilinen en eski yazılı metinler Eski Türkçe Dönemi’ne aittir.
C) Türkler sırasıyla Göktürk, Uygur, Arap ve Latin alfabesini kullanmıştır.
D) Yazılı metinlerden önceki döneme Karanlık Dönem denir.
E) Türkiye Türkçesinde, İstanbul ağzı yazı dili olarak belirlenmiştir.
30. ‘’Göktürklerin dünya sahnesine çıkmasıyla, Türk dilinde —- başlar.’’
Bu cümlede boş bırakılan yere aşağıdakilerin hangisinin getirilmesi uygundur?
A) İlk Türkçe Dönemi
B) Ana Türkçe Dönemi
C) Eski Türkçe Dönemi
D) Orta Türkçe Dönemi
E) Batı Türkçesi
31. Aşağıdakilerden hangisi Osmanlı Türkçesi Dönemi’ne ait bir eser değildir?
A) Şikâyetname
B) Siham-ı Kaza
C) Hüsn ü Aşk
D) Seyahatname
E) Muhakemetü’l – Lugateyn
32. Aşağıdaki yargılardan hangisi yanlıştır?
A) Tek heceli dillerde güçlü bir vurgu sistemi bulunur.
B) Türkçe yapı bakımından sondan eklemeli diller grubuna girer.
C) Eklemeli dillerde sözcükler ekler yardımıyla türetilir.
D) Türkçe, Japonca ve Korece aynı dil ailesi grubuna dâhildir.
E) Çekimli dillerin en önemli özelliği köklerin sabit oluşudur.
33. Aşağıdakilerin hangisi Karahanlı Dönemine ait eserlerden biri değildir?
A) Kutatgu Bilig
B) Risaletü’n-Nushiyye
C) Divanü Lügati’t -Türk
D) Atabetü’l-Hakayık
E) Divan-ı Hikmet
34. Almanca, Rusça, İngilizce ve Yunanca gibi diller aşağıdaki dil ailelerinden hangisine aittir?
A) Hint-Avrupa dil ailesi
B) Hami-Sami dil ailesi
C) Ural-Altay dil ailesi
D) Çin-Tibet dil ailesi
E) Bantu dil ailesi
35. Aşağıdakilerden hangisi çekimli dillerden değildir?
A) İngilizce
B) Fransızca
C) Macarca
D) Arapça
E) İbranice
36. Suriye, Irak, Kıbrıs, Rumeli, Azerbaycan ve Türkiye’de konuşulan Türkçeye —- denir.
Bu cümlede boş bırakılan yere aşağıdakilerden hangisi getirilmelidir?
A) Anadolu Türkçesi
B) Yeni Türkçe
C) Doğu Türkçesi
D) Batı Türkçesi
E) Osmanlı Türkçesi
37. Aşağıdaki dillerden hangisi eklemeli dillerden değildir?
A) Macarca
B) Arapça
C) Türkçe
D) Moğolca
E) Japonca
38. Bazı diller ana gövdeden koparak farklı birer dil haline gelebilir. Ama bu dillerden bazılarının ayrılması yazılı metinler tarafından takip edilebilir. İşte dilin bu değişken yönüyle oluşmuş dillere —- denir.
Yukarıda boş bırakılan yere hangisi getirilmelidir?
A) ağız
B) jargon
C) argo
D) lehçe
E) şive
39. Aşağıdaki sözcüklerden hangisi Türkçe ses ve ek kurallarına aykırı bir durumu karşılar?
A) Yemeğe
B) Görünür
C) İstikbalde
D) Bilgiler
E) Eğitimci
40. Aşağıdaki sözcüklerden hangisi Ural-Altay dil ailesinin özelliklerini yansıtmaz?
A) Bahçe
B) Öğrenci
C) Duvar
D) Demirci
E) Bardak
41. Aşağıdakilerden hangisi doğal gösterge değildir?
A) Mahkeme kapılarında terazi simgesinin olması
B) Bir kişinin yüzünün sararıp solması
C) Dağlardaki otların sararması
D) Fırtınalı bir günde toprak ve ot kokusunun gelmesi
E) Kırlangıçların görülmeye başlanması
42. Aşağıdaki diller kökenlerine göre eşleştirildiğinde hangisi dışta kalır?
A) Almanca
B) Arnavutça
C) Fransızca
D) Felemenkçe
E) Japonca
43. Aşağıdaki bilgilerden hangisi yanlıştır?
A) Dış dünyadaki göndergeyi bire bir yansıtan resimlere ikon denir.
B) Kendiliğinden oluşan göstergeler doğal göstergedir.
C) İnsanların ortak bir yargıya sahip olduğu göstergelere kod denir.
D) Dil göstergeleri nedensizdir.
E) İletişim çok farklı şekillerde yapılabilir.
44. Aşağıdakilerden hangisi Uygur Türkçesi dönemine ait eserlerden biri değildir?
A) Sekiz Yükmek
B) Kısasü’l-Enbiya
C) Irk Bitig
D) Altun Yarug
E) Kalyanamkara ve Papamkara
45. Aşağıda verilenlerden hangisi, tümüyle Ural – Altay dillerinden oluşmaktadır?
A) Moğolca – Japonca – Korece – Farsça
B) Tunguzca – Mançuca – Macarca – Hırvatça
C) Türkçe – Japonca – Korece – Fince
D) Türkçe – Moğolca – Tunguzca – Urduca
E) Korece – Lehçe – Sırpça – Hırvatça
46. Edip Ahmet Yükneki tarafından kaleme alınan Atabetü’l-Hakayık adlı eser Türkçenin hangi dönemine aittir?
A) Ana Türkçe Dönemi
B) Eski Türkçe Dönemi
C) Orta Türkçe Dönemi
D) Yeni Türkçe Dönemi
E) Çağdaş Türk Dönemi
47. Aşağıdakilerden hangisi, dilbilimsel kuramlar açısından bakıldığında, yanlıştır?
A) Genetik yöntem, dillerin kökenleriyle ilgilenir.
B) Yapısal yöntem, dilin iç yapısıyla ilgilenir.
C) Tarihsel yöntem, bir dilin zaman içindeki değişimini incelemektedir.
D) Mantıksal yöntem, bir dilin ifade gücüne bakar.
E) Uygulamalı dilbilim, farklı dil türlerinin sosyal alandaki durumuna bakar.
48. Aşağıda verilen eserlerden hangisi Cumhuriyet Dönemi Türk edebiyatı örneği değildir?
A) İkilik
B) Kütük
C) Akbaba
D) Karagöz
E) Aydınlar
49. ‘’Hayal kırıklığı’’ ifadesi için hangi karşıt kelime kullanılabilir?
A) Ümitsizlik
B) Beklenti
C) Gerçekleşme
D) Hayal
E) Düş
**50. ‘’Bir dilin bütün öğeleriyle birlikte sunumu, o dilin —- olarak ifade edilir.’’
Yukarıda boş bırakılan yere hangisi getirilmelidir?
A) Tarzı
B) Yapısı
C) Kuralı
D) Alanı
E) Görünümü
Bu tür sorular, dil bilgisi, dil tarihi ve Türkçenin gelişimi hakkında kapsamlı bir değerlendirme yapmak için kullanılabilir. Eğer daha fazla örnek veya başka bir konuda yardıma ihtiyacın varsa lütfen belirt!