Pekiştirme Sıfatları Nedir? Örneklerle Açıklama

Pekiştirme Sıfatları Nedir?

Anlamı güçlendirilmiş sıfatlara pekiştirme sıfatları denir. Pekiştirme, sıfatlarda üç farklı yöntemle yapılır:

1. Sıfatın ilk ünlüsüne kadar olan kısmı alınarak “m, p, r, s” harflerinden uygun olan eklenir ve ardından sıfatın tamamı yazılır. Bu şekilde kelimenin anlamı kuvvetlendirilir.

Örnekler:

• Simsiyah gece gökyüzünde yıldızlar parlıyordu.
• Tertemiz bir evde yaşamayı herkes ister.
• Kapkaranlık odada bir fısıltı duyuldu.
• Bembeyaz bir örtü serilmişti sofraya.
• Upuzun saçları rüzgarda dans ediyordu.

2. Sıfatın tekrarlanması ile pekiştirme yapılır.

Örnekler:

• Masadaki çiçekler küçük küçük vazolara yerleştirilmişti.
• O çocuğun büyük büyük gözleri hep dikkat çekerdi.

3. Sıfatın tekrar edilmesiyle araya “mi” eki eklenir ve pekiştirme sağlanır.

Örnekler:

• Lezzetli mi lezzetli bir yemek yedik akşam yemeğinde.
• Soğuk mu soğuk bir rüzgar esiyordu sahilde.

Not: Bazı pekiştirme sıfatlarında, “m, p, r, s” harflerinden sonra fazladan bir ünlü gelebilir.

Örnekler:

• “Sapasağlam” bir ev inşa ettiler köyde.
• O çocuk yapayalnız hissetti kendini şehirde.

Not: İkilemeler sıfat görevinde kullanıldığında, pekiştirme sıfatı kabul edilir.

Örnekler:

• Kırmızı kırmızı çiçekler bahçeyi süslüyordu.
• Sessiz sessiz odada bekliyordu.

 

Pekiştirilmiş Sıfatlarla Daha Canlı Cümleler

Pekiştirilmiş sıfatlar, bir sıfatın anlamını yoğunlaştırarak, daha vurgulu ve etkileyici bir ifadeye ulaşmamızı sağlayan dilsel araçlardır. Bu sıfatlar, anlatımımıza derinlik ve canlılık katarak, okuyucunun veya dinleyicinin zihninde daha net bir görüntü oluşturur.

Pekiştirilmiş sıfatların oluşturulma yolları: 

Pekiştirme sıfatları, bir duyguyu, durumu veya niteliği abartarak daha etkili bir anlatım oluşturmamızı sağlar. Bu sıfatlar, dildeki ifade gücünü artırır ve yazılarımıza canlılık katar. Peki, bu sıfatları nasıl oluştururuz ve hangi durumlarda kullanırız? Gelin birlikte inceleyelim.

Pekiştirme Sıfatlarının Oluşumu:

1. Ünsüz Ekleme Yöntemi: “m”, “p”, “r”, “s” gibi ünsüzleri sıfatın başına ekleyerek sıfatı pekiştirebiliriz. Örneğin, “düz” sıfatına “düm” ekleyerek “dümdüz” elde ederiz. Bu yöntemle oluşturulan sıfatlar, daha güçlü ve belirgin bir ifade sağlar.
   • Örnekler: sapsarı, bembeyaz, körkütük, morarmış
2. Tekrar Yöntemi: Sıfatı tekrar ederek de pekiştirme yapabiliriz. Örneğin, “kısa” sıfatını tekrarlayarak “kısa kısa” elde ederiz. Bu yöntem, bir durumun sürekliliğini veya yoğunluğunu vurgular.
   • Örnekler: yavaş yavaş, karanlık karanlık, ıslak ıslak
3. “mi” Ekiyle Tekrar: Sıfatı tekrar ederek arasına “mi” eki getirerek de pekiştirme yapabiliriz. Örneğin, “sıcak” sıfatını tekrarlayarak “sıcak mı sıcak” elde ederiz. Bu yöntem, bir durumun aşırılığını veya yoğunluğunu ifade eder.
   • Örnekler: güzel mi güzel, büyük mü büyük, hızlı mı hızlı