Paragrafı okumamış bir kişiye sunulduğunda, paragrafın ana fikrini doğru şekilde yansıtacak kelime ya da kelime grupları, paragrafın anahtar kelimeleri olarak adlandırılır. Bu anahtar kelimeler, paragrafın temel konusunu ve mesajını kısa ve öz bir biçimde ifade eder.
Örnek:
Öğrencilere kitap okuma alışkanlığı kazandırma çabası, onlara sadece “Oku, ne okursan oku” demek gibi yüzeysel bir yaklaşım sergilemek yerine, tıpkı yemek yemeyi sevmeyen çocuklara “Ye, ne yersen ye” demek ve onları hastalık riskiyle karşı karşıya bırakmak gibi, her iki durumda da seçici ve bilinçli olunmalıdır. Beslenme alışkanlıklarında olduğu gibi, okuma alışkanlıklarında da seçici ve faydalı kaynaklar tercih edilmelidir. Aksi halde, bir sorunu çözmeye çalışırken başka sorunlarla karşılaşabiliriz.
Paragrafın anahtar kelimeleri → kitap, okuma, seçici, faydalı.
Bu anahtar kelimeleri kullanarak bir cümle oluşturduğumuzda, “Okunacak kitaplarda seçici olmak, faydalı okuma alışkanlıkları geliştirmek açısından önemlidir.” gibi bir cümle, paragrafın ana fikrini özetleyen ve yansıtan bir ifade olarak ortaya çıkar. Bu nedenle, paragrafın anahtar kelimelerini seçerken, bu kelimelerin paragrafı kısaca özetleyecek ve ana fikri açıkça belirtecek nitelikte olması gerektiğine dikkat edilmelidir.