Paragraf Tamamlama Nasıl Yapılır? Örneklerle Anlatım

Paragraf soruları içinde, bazen paragrafın farklı kısımlarında boşluklar bırakılarak bu boşlukların uygun cümlelerle tamamlanması istenir. Bu tür sorular, paragraf tamamlama konusuyla ilgilidir. Paragrafın yapısı göz önüne alınarak, boşluğu dolduracak cümlenin düşünce ve dil bütünlüğüne uygun olması beklenir. Paragrafın anlamını koruyacak, cümleler arasındaki uyumu bozmayacak bir cümlenin seçilmesi bu tür sorularda önem taşır. Yani, paragraf tamamlama soruları, metnin akışına uygun bir şekilde tamamlanacak doğru cümlenin seçilmesini gerektirir.

Paragraf Tamamlama İlkeleri

1. Paragrafa cümle eklerken, bu cümleler paragrafın başında, ortasında ya da sonunda bir boşluk bırakılarak eklenir. Tamamlayıcı cümlelerin yerleştirileceği boşlukların bulunduğu noktalarda paragrafın genel anlamı ve düşüncesi göz önünde bulundurulmalıdır. İlk olarak, paragrafın ana konusu ve ana düşüncesi belirlenmeli ve eklenecek cümlenin bu unsurlara uygun olması sağlanmalıdır.

2. Cümle eklenirken, paragrafın genel bakış açısına ve üslubuna uyum sağlanmalıdır. Eklenen cümlenin dil açısından öncesindeki ve sonrasındaki cümlelerle tutarlı olması gerekir. Paragrafta cümleler arasında mantık sırasına dikkat edilmelidir.

3. Sözcük türleri de ipucu sağlayabilir. Özellikle sıfat, zarf, bağlaç ve edat gibi öğelere dikkat edilmelidir. Paragrafta bulunan bu tür ifadeler, boşluğu dolduracak cümlenin hangi yönde olması gerektiğine dair önemli ipuçları verebilir.

4. Paragrafın başına cümle eklenmesi gerektiğinde, bu cümlenin genel bir yargı taşıması ve paragrafın ana fikrini yansıtması gerekir. Ayrıca, bu cümlenin bağımsız ve kendisinden önce başka bir cümlenin varlığını gerektirmeyecek şekilde oluşturulması önemlidir. Özellikle, bu cümle “bundan dolayı, bunun gibi, oysa, nitekim” gibi ifadelerle başlamamalıdır.

Örneklerle Paragraf Tamamlama

1. Paragrafın Başında Boşluk Bırakılarak Cümle Tamamlama:

Bu türde sorular, paragrafın giriş cümlesinin eksik olduğu durumlardır. Giriş cümlesi, genel yargı içermeli ve paragrafın ana düşüncesini ortaya koymalıdır. Bu cümle, bağımsız olmalı ve kendisinden önce başka bir cümlenin olmasını gerektiren ifadeler içermemelidir. Giriş cümlesinin paragrafın temeline uygun olması esastır.

Örnek:

—-. Örneğin, Rubens, küçük oğlunun portresini yaparken, onun yüz güzelliğiyle övünç duyuyor ve izleyicinin de aynı hayranlığı hissetmesini bekliyordu. Bu oldukça doğal bir arzuydu. Ancak, bu tür bir beğeni, ilk bakışta daha az çekici gelen konuları dışlayarak algımızı sınırlayabilir. Bu sınırlamayı aşmak için, Albrecht Dürer’in annesinin yaşlı yüzünü resmettiği tabloyu ele alabiliriz. Bu tabloya hayran olmamızın sebebi, yüzün gençliğinden değil, onun derin anlam taşıyan ifadesinden kaynaklanmaktadır.

Soru: Bu paragrafın başına aşağıdaki cümlelerden hangisi getirilebilir?

A) Sanatçı, genellikle eserlerinde insanların gerçek hayatta görmekten hoşlandıkları şeyleri betimlemeyi amaçlar.
B) Gördüğümüz bir tablo, geçmişteki güzellikleri hatırlatıyorsa bu olumlu bir özelliktir.
C) Gerçek sanatçı, eserlerinin sanattan anlamayanlar tarafından değerlendirilmesini önemsemez.
D) Sanat, her duyguyu yansıtmak zorunda değildir.
E) Tarih boyunca sanatçılar, gerçekliği farklı biçimlerde algılayarak yorumlamışlardır.

Çözüm: Paragrafın başına eklenmesi gereken cümle, paragrafın genel yargısını ortaya koyan, paragrafın ana fikrini taşıyan bir cümle olmalıdır. Bu paragrafta, sanatçının eserlerinde beğenilen ve izleyiciye hitap eden unsurlar ön plana çıkarılmıştır. İlk cümle, bu düşünceyi en iyi yansıtan cümledir: “Sanatçı, genellikle eserlerinde insanların gerçek hayatta görmekten hoşlandıkları şeyleri betimlemeyi amaçlar.” Dolayısıyla, doğru cevap A seçeneğidir.

---

2. Paragrafın Gelişme Bölümünde Boşluk Bırakılarak Cümle Tamamlama:

Gelişme bölümündeki eksik cümle, genellikle ana düşüncenin destekleyicisi olan yardımcı düşünceler içermelidir. Bu cümleler, örnekleme, tanık gösterme gibi anlatım tekniklerine başvurularak yazılır. Buradaki cümle genel yargıdan çok daha somut düşünceler içermelidir. Ayrıca, bağlaçlara ve cümlenin paragrafın bakış açısına uygun olmasına dikkat edilmelidir.

Örnek:

Edebiyat dünyasında karşılaştığımız karmaşık ve tutarsızlıklar her geçen gün artıyor. —-. Ayrıca, belgesiz ve yanlış bilgilerle dolu iddialar ortalıkta dolaşıyor.

Soru: Bu boşluğa getirilecek cümle aşağıdakilerden hangisi olmalıdır?

A) Şiir ve roman okuyanların sayısı her geçen gün artıyor.
B) Yazarlar, kimlik arayışına girerken bu bunalımları da yanlarında getiriyor.
C) Yeni yazarların umutla başladıkları eserler, dergilerde yer buluyor.
D) Yazarlar, magazin programlarına konu olmaya başlıyor.
E) Kitap satışları ve dergi aboneliklerinde ciddi bir düşüş yaşanıyor.

Çözüm: Paragrafın genel bakış açısı olumsuz bir tablo çizmektedir. Bu durumda, eksik cümle de bu olumsuz düşünceyi devam ettirmelidir. “Yazarlar, magazin programlarına konu olmaya başlıyor.” cümlesi, bu olumsuz tabloyu desteklemektedir. Doğru cevap D seçeneğidir.

---

3. Paragrafın Sonunda Boşluk Bırakılarak Cümle Tamamlama:

Paragrafın sonuna gelecek cümle, genellikle sonuç cümlesi olur. Bu cümle, genel bir yargı içerir ve paragrafın özetini sunar. Sonuç cümlesi, paragrafın öncesinde verilen bilgilerin bir nevi toparlanması görevini görür.

Örnek:

Türk edebiyatında roman türünün gelişimi, Batı’daki modernleşme hareketleriyle eş zamanlı olarak ilerlemiştir. Türk romancılar, Batı’daki benzerleri gibi, modernleşmenin etkisiyle çoğu zaman bir geri kalmışlık duygusuyla hareket etmişlerdir. Bu duygu, roman yazımında yüzyıllar boyunca etkisini sürdürmüştür. —-.

Soru: Bu boşluğa getirilecek cümle aşağıdakilerden hangisi olabilir?

A) Ancak, Türk romanı bu süreçte beklenen sıçramayı yapamamıştır.
B) Tanzimat dönemi eserlerine geri dönerek bu gelişimi daha iyi anlayabiliriz.
C) Bugün ise Türk romancıları Batılı benzerlerine yetişmiş ve onları geçmiştir.
D) Çağdaş Türk romanı, dünya edebiyatında kendine özgü bir yer edinmiştir.
E) Bu durum, Türk edebiyatında köklü değişimlerin önünü açmıştır.

Çözüm: Paragraf, olumsuz bir durumdan söz etmekte, ancak sonunda bir olumlu gelişmeye işaret etmektedir. Bu durumda, Türk romancılarının son dönemde Batı ile yarışır hale gelmiş olması vurgulanmalıdır. Doğru cevap C seçeneğidir.

Bu örneklerle birlikte, paragraf tamamlama konusunun püf noktalarını kavrayarak, cümlelerin yerlerini doğru bir şekilde belirlemek mümkündür.

 

Paragraf Tamamlama Nedir?

Paragraf tamamlama, verilen bir paragrafın eksik kalan kısmını, paragrafın akışına ve anlam bütünlüğüne uygun olacak şekilde tamamlama işlemidir. Bu, bir metnin anlamını tam olarak kavrayabilme ve düşünceleri mantıksal bir şekilde birleştirebilme becerisini ölçen önemli bir okuma becerisidir.

Neden Önemlidir?

• Metin Anlama: Paragraf tamamlama soruları, bir metnin genel anlamını, yazarın düşüncelerini ve metindeki mantıksal akışı anlama becerisini ölçer.
• Düşünceyi Tamamlama: Verilen bilgilerden yola çıkarak eksik parçayı tamamlayabilme yeteneğini değerlendirir.
• Mantıksal Akış: Paragrafın akışını bozmadan, anlam bütünlüğünü koruyacak şekilde cümleler kurabilme becerisini gösterir.

Örnekler:

Örnek 1:

Kitap okumak, insanın zihin dünyasını genişletir. Yeni bilgiler öğrenir, farklı kültürlerle tanışır ve hayal gücünü geliştirir. Ayrıca, kitap okumak stresi azaltır ve uyku düzenini iyileştirir. …

Bu paragrafı tamamlamak için aşağıdaki seçeneklerden hangisi en uygun olur?

• a) Kitap okumak, insanları daha sabırlı yapar.
• b) Kitap okumak, zaman kaybıdır.
• c) Kitap okumak, insanın empati kurma yeteneğini artırır.
• d) Kitap okumak, sadece boş zamanlarda yapılmalıdır.*

Doğru Cevap: c) Kitap okumak, insanın empati kurma yeteneğini artırır.

Açıklama: Paragrafın genel teması, kitap okumanın faydalarıdır. “Empati kurma yeteneğini artırır” seçeneği, bu temaya uygun düşmekte ve paragrafın akışını bozmadan tamamlamaktadır.

Örnek 2:

Deniz kirliliği, dünya üzerindeki canlı yaşamı için büyük bir tehdit oluşturmaktadır. Atık sular, petrol sızıntıları ve plastik atıklar, deniz ekosistemini olumsuz etkilemekte ve birçok canlı türünün neslinin tükenmesine neden olmaktadır. …

Bu paragrafı tamamlamak için uygun bir cümle yazınız.

Örnek Tamamlama:* Deniz kirliliğiyle mücadele etmek için bireysel ve toplumsal olarak atılması gereken adımların bir an önce hayata geçirilmesi gerekmektedir.

Paragraf Tamamlama Teknikleri:

• Ana Fikri Yakala: Paragrafın ana fikrini belirleyin.
• Mantıksal Akışı Takip Edin: Cümleler arasındaki mantıksal bağlantıyı takip edin.
• Seçenekleri Değerlendirin: Verilen seçenekleri dikkatlice okuyun ve paragrafın anlam bütünlüğüne en uygun olanı seçin.
• Kendi Cümle Kurun: Eğer çoktan seçmeli bir soru değilse, paragrafın anlamına uygun bir cümle kurmaya çalışın.

Paragraf tamamlama sorularını çözmek için aşağıdaki noktalara dikkat edebilirsiniz:

• Kelime Anlamları: Paragrafta geçen kelimelerin anlamlarını iyi bilin.
• Bağlaçlar: Bağlaçlar, cümleler arasındaki ilişkiyi gösterir.
• Zaman İfadeleri: Geçmiş, şimdiki ve gelecek zaman ifadeleri, paragrafın akışını belirler.
• Örnekler: Verilen örnekler, ana fikri destekler ve paragrafın anlamını netleştirir.

Paragraf tamamlama soruları, sadece Türkçe değil, diğer derslerde de karşınıza çıkabilir. Bu nedenle, bu beceriyi geliştirmek genel olarak akademik başarı için önemlidir.

Ek Bilgiler:

• Paragraf Tamamlama Alıştırmaları: İnternet üzerinde veya ders kitaplarında birçok paragraf tamamlama alıştırması bulabilirsiniz.
• Okuma Alışkanlığı: Düzenli olarak kitap okumak, metin anlamanızı ve paragraf tamamlama becerinizi geliştirir.
• Sınav Teknikleri: Sınavlarda zaman yönetimi ve dikkatli okuma gibi teknikler, paragraf tamamlama sorularında başarılı olmanıza yardımcı olur.