Eleştiri (Tenkit) Nedir? Eleştiri, bir edebi eserin veya düşünce yazısının başarısını ya da başarısızlığını değerlendiren ve bu konuda hüküm bildiren yazılardır. Eleştirmen, bu tür yazıları kaleme alan kişidir. Türk edebiyatında eleştiri, Şinasi’nin dil tartışmalarıyla başlamış, Tanzimat döneminde ise Namık Kemal ile Ziya Paşa ve Recaizade Mahmut Ekrem ile Muallim Naci arasındaki tartışmalar önemli eleştiri örnekleri … Devamını oku
Sözcüklerin anlam ilişkileri, dilin inceliklerini anlamak açısından büyük önem taşır. Aşağıda, çeşitli anlam ilişkilerini açıklayan ders notlarını bulabilirsiniz: Eş Anlamlı Sözcükler Eş anlamlı sözcükler, anlamları bakımından birbirlerinin yerine kullanılabilen kelimelerdir. Eş anlamlılık, genellikle farklı kelimeler arasında anlam benzerliğini ifade eder ve bazı durumlarda, yabancı kökenli kelimelerle Türkçe karşılıkları arasında da gözlemlenebilir. Örneğin, okul ile mektep, … Devamını oku
Küçümseme Nedir? Örneklerle Açıklama Küçümseme, bir kişiyi, bir durumu veya bir şeyi değerinin altında gösterme, önemsiz karşılama, aşağılama anlamına gelir. Bu, genellikle sözlü olarak ifade edilir, ancak bazen beden dili veya mimiklerle de anlaşılabilir. Küçümseme, kişinin özgüvenini zedeler, ilişkileri bozar ve iletişimi olumsuz etkiler. Küçümsemenin Çeşitli Biçimleri Açıkça ifade edilen küçümseme: Doğrudan olumsuz yorumlar yapmak, … Devamını oku
Türkçede bazı kelimelerde “-a” ve “-e” ünlülerinin darlaşarak “-ı”, “-i”, “-u”, “-ü” seslerine dönüşmesi olayı ünlü daralması olarak adlandırılır. Bu ses değişimi, kök ya da gövde biçimindeki fiillerde görülür ve iki şekilde gerçekleşir: a. Geniş Ünlülerle Bitip “-yor” Ekini Alan Fiillerde Ünlü Daralması: Türkçede geniş ünlü ile biten kelimeler “-yor” eki aldığında, bu ek, geniş … Devamını oku
Hâl Ekleri Hâl ekleri, isimlere eklenerek çeşitli anlam ilişkileri kurar ve dört ana grupta incelenir. Her bir hâl eki, cümlede belirli bir rol oynar ve anlamı değiştirir. A. Belirtme Hâl Eki (-ı, -i, -u, -ü) Belirtme hâl eki, fiildeki iş, oluş veya hareketten etkilenen varlığı ifade eder. Bu eki alan sözcükler, cümlede “belirtili nesne” olarak … Devamını oku
Yan Anlam Yan anlam, bir sözcüğün temel anlamından uzaklaşarak kazandığı yeni anlamdır. Bu anlam, genellikle temel anlamla biçimsel veya işlevsel benzerlik taşıyan anlamlardır. Yan anlam, çoğunlukla insan vücuduna ait organ adlarının doğadaki nesnelere uygulanmasıyla oluşur. Gerçek anlamla işlevsel veya biçimsel benzerlik söz konusudur. Bir sözcüğün tek bir temel anlamı olabilirken, birden fazla yan anlamı olabilir. … Devamını oku
Açıklık Cümlede tek bir anlamın olması ve anlatımın net olması, açıklık ilkesinin bir parçasıdır. Açık bir cümlede tek bir anlam çıkar; aksi halde kapalı anlatım söz konusu olur. Uzun cümleler, dil ve anlatım yanlışlıkları, anlatım bozuklukları, açıklığı engeller. Açıklık ilkesine uygun cümleler, herkes için aynı anlamı ifade eder. Noktalama işaretlerindeki yanlışlıklar da cümlelerdeki açıklığı bozabilir. … Devamını oku
Ekler, sözcüklerin cümledeki işlevlerini belirlemek veya sözcüklerden yeni sözcükler türetmek amacıyla kullanılan ses veya hece birimlerine verilen isimdir. Ekler, iki ana kategoriye ayrılır: yapım ekleri ve çekim ekleri. Yapım ekleri, bir sözcük üzerine eklenerek yeni bir sözcük oluşturur. Örneğin, “göz” köküne “lük” yapım eki eklenerek “gözlük” sözcüğü oluşturulur. Bu ekler, anlam değişikliği ve türetme işlemi … Devamını oku
Vasıta Eki Nedir? Vasıta eki, bir eylemin nasıl yapıldığını, hangi araç veya yöntemle gerçekleştiğini belirten bir ektir. Yani, bir işin nasıl yapıldığına dair bilgi verir. Bu ek, genellikle “-le” veya “-yle” şeklinde kelimelerin sonuna getirilir. Örnekler: Kalemle yazdı. (Yazma işi kalemle yapıldı.) Otobüsle gitti. (Gitme işi otobüsle yapıldı.) Sevgiyle baktı. (Bakma işi sevgiyle yapıldı.) Vasıta … Devamını oku
Olumsuz Cümleler Olumsuz cümleler, yüklemin bildirdiği işin, oluşun ya da hareketin gerçekleşmediğini anlatan cümlelerdir. Fiil cümlelerinde, iş, oluş veya hareketin yapılmadığını; isim cümlelerinde ise mevcut durumun olmadığını ifade eder. Olumsuzluk, isim cümlelerinde “yok”, “değil” kelimeleri ve “-sız”, “-siz”, “-suz”, “-süz” ekleriyle; fiil cümlelerinde ise “-me”, “-ma”, “-mez”, “-maz” ekleriyle sağlanır. Bu eklerden veya kelimelerden birinin … Devamını oku