Molière Biyografisi Komedinin Ustası

Molière, 15 Ocak 1622 tarihinde Fransa’nın başkenti Paris’te dünyaya gelmiştir. Mobilyacı bir babanın oğlu olarak doğan Molière, zengin bir burjuva ailesinin kızı olan annesiyle hayatına başlamıştır. Küçük yaşta annesini kaybeden Molière, eğitimine Paris’te başlamış, ardından ünlü Collège de Clermont’da öğrenim görmüştür. 1662 yılında, tiyatro dünyasının önemli isimlerinden Armande Béjart ile evlenmiştir. Molière’in yaşamı, Fransız ve dünya edebiyatının en etkili komedi yazarlarından biri olmasını sağlayacak derinlikte bir tecrübe ile şekillenmiştir.

Klasisizm ve Komedi Anlayışı

Molière, yaşamı boyunca klasizm akımının etkisinde kalmış ve bu akımın belirgin özelliklerini eserlerine yansıtmıştır. Oyunlarında sadece eğlendirmekle kalmamış, aynı zamanda toplumsal sorunlara da dikkat çekmeyi amaçlamıştır. Molière, “Komedinin asıl görevi, insana kusurlarını göstermektir.” diyerek eserlerinde eleştirel bir yaklaşım benimsemiştir. Yazılarında sade bir dil kullanmayı tercih eden Molière, günlük yaşamın içinden karakterler seçerek komediyi sıradan insanların hayatlarına entegre etmiştir.

Günlük Hayat ve Komedi

Molière, eserlerinde sık sık günlük hayattan alınan karakterleri kullanmıştır. Onun karakterleri, toplumun tüm kesimlerini yansıtan tiplerden oluşur. Aldatılan koca, çabuk sinirlenen adam ve uygun biri olarak tasvir ettiği çeşitli rollerde Molière, insanların kusurlarını güldürerek düzeltilebileceğine inanmıştır. Molière’in eserlerinde olaylar, çoğunlukla tartışmalar başlatmak için bir araç işlevi görmüştür; bu da izleyiciye derin bir düşünce yapısı sunmaktadır.

Tiyatro Hayatı

Molière, hem bir tiyatro yazarı hem de bir performans sanatçısı olarak başarılı bir kariyer inşa etmiştir. Kendi kurduğu tiyatronun hem yazarı hem de müdürü olan Molière, bu deneyimle yazdığı eserleri doğrudan sahneye taşıma fırsatı bulmuştur. Oyunculuk kariyerinde çabuk sinirlenen bir adam, aldatılmış bir koca ve çeşitli başka karakterlerle sahne almıştır. Onun oyunlarındaki olaylar ve karakterler, sıklıkla toplumsal eleştiriler yapmak için kullanılmıştır.

Molière’in Önemli Oyunları

Molière’in eserlerinde sıklıkla işlenen temalar arasında toplumsal ikiyüzlülük ve ahlaki çöküş yer alır. “Gülünç Kibarlar” (1943) adlı eserinde, sosyeteye özenen iki taşralı genç kızın davranışlarını konu alarak toplumsal kuralların gerektirdiği yüzeysel kibarlığı eleştirmiştir. “Kadınlar Mektebi” (1862) adlı eserinde ise, kadınlardan korkan ve onlara yaklaşmayan bir adamın komik duruma düşmesini işlemiştir.

1664 yılında sahnelenen “Tartuffe” adlı oyunu, dönemin en büyük tartışmalarına yol açmış ve kilise tarafından yasaklanmıştır. Eser, sahte bir din adamı olan Tartuffe’ün bir varlıklı adamın evine girmesi ve onun hayatını ele geçirmesi üzerine kurulmuştur. Tartuffe, aslında dindar olmayan bir sahtekârdır. Eser, Molière’in toplumun din anlayışına ve ikiyüzlülüğe yaptığı eleştirilerle doludur.

“Don Juan”, Molière’in diğer bir önemli eseridir. Tartuffe’ün yasaklanmasının ardından yazdığı bu oyun, daha radikal bir yaklaşıma sahiptir. Seyircileri eğlendirmeyi başaran Molière, Don Juan’ı ateistliğinden dolayı cehenneme göndermektedir.

1670 yılında yayımlanan “Kibarlık Budalası”, Molière’in en sevilen komedilerinden biridir ve orta sınıfın yükselişini konu alır. Kahramanı Jourdain, toplumun beklentilerini yerine getirme çabasındayken komik duruma düşmektedir.

Son Yılları ve Vefatı

Molière, sağlık sorunlarıyla boğuşarak yaşamını sürdürmüştür. 17 Şubat 1673’te sahnede bir rol esnasında fenalaşmış ve bu durumdan birkaç gün sonra Paris’teki evinde ölü bulunmuştur. Molière’in eserleri, özellikle Tanzimat Edebiyatı Dönemi’nde birçok dile çevrilmiş ve Türkiye’de de sahnelenmiştir.

Önemli Eserleri

Molière’in en önemli eserleri aşağıda sıralanmıştır:

• Cimri: İnsanların aşırı cimriliklerinin trajikomik boyutlarını ele alır.
• Tartuffe: İkiyüzlülüğü ve dinin kötüye kullanımını sorgular.
• Kibarlık Budalası: Orta sınıfın sosyal yükselişini ve bu yolda yaşanan ikilemleri konu alır.
• Zoraki Tabip: Tıbbın kötüye kullanımı ve sahtekârlığı üzerinde durur.
• Gülünç Kibarlar: Toplumun yüzeysel kibarlığını eleştirir.
• Hastalık Hastası: Hekimlerin ve hastalıkların eğlenceli yönlerini işler.
• Kocalar Okulu: Aile yapısı ve cinsiyet rolleri üzerine ironik bir bakış sunar.
• Scapin’in Dolapları: Aldatmacalar ve komik durumlar etrafında dönen bir hikaye sunar.

Anahtar Kelimeler: Molière hayatı, Molière kimdir, Molière eserleri