Miktar (Azlık-Çokluk) Zarfları Örnekleri

Miktar (Azlık-Çokluk) Zarfları

Miktar Zarfı Nedir?

Miktar zarfları, fiilleri, sıfatları ya da zarfları miktar açısından sınırlandıran sözcüklerdir. Diğer zarf türlerinden farklı olarak sadece fiilleri değil, sıfatları ve diğer zarfları da etkileyebilirler. Bu zarflar, cümlede bir eylemin, sıfatın ya da zarfın ne kadar olduğunu belirler ve “Ne kadar?” sorusuna cevap verir. Ayrıca, sayı, eşitlik, üstünlük, karşılaştırma ve aşırılık gibi anlamlar da katarlar.

Başlıca miktar zarfları arasında “çok, pek, en, biraz, az, daha, fazla” gibi sözcükler bulunur.

Örnek Cümleler:

• Pek çalışkan birine benziyordu. (Sıfattan önce kullanılmış)
• En güzel günler geride kaldı. (Sıfattan önce kullanılmış)
• Bizi çok aradınız mı? (Fiilden önce kullanılmış)
• Çok titiz davranır çevresinde. (Zarftan önce kullanılmış)
• O, söylenenlere pek kulak asmadı. (Fiilden önce kullanılmış)
• Az konuşanları daha çok severdi. (Fiilimsiden önce kullanılmış)
• Sınavdan önce fazla gezerek enerjini boşa harcamamalısın. (Fiilden önce kullanılmış)
• Arkadaşıyla yeni sınav sistemini çok tartıştılar. (Fiilden önce kullanılmış)
• Bu habere doğrusu pek sevindim diyemem. (Fiilden önce kullanılmış)
• Çok konuşup başımıza dert açmamalıyız. (Fiilimsiden önce kullanılmış)
• Biraz yürüdükten sonra nefesi kesildi. (Fiilimsiden önce kullanılmış)
• Çok bilenin, çok yanılacağını hep duyarız. (Fiilimsiden ve fiilden önce kullanılmış)
• Sabahları daha erken uyanmalıyız. (Zarftan önce kullanılmış)
• Az gittik, uz gittik. (Fiilden önce kullanılmış)
• Sobanın yanında pek sevimli bir kedi uyuyordu. (Sıfattan önce kullanılmış)
• Pek sağlam bir ayakkabı değilmiş. (Sıfattan önce kullanılmış)
• Çok hızlı konuşuyor bizim ufaklık. (Zarftan önce kullanılmış)
• Pek zekisin sen, Muhammed! (Adlaşmış sıfattan önce kullanılmış)

Yukarıdaki cümlelerde kalın yazılmış sözcüklere “Ne kadar?” sorusu sorulduğunda, hepsinin miktar anlamı taşıdığı görülür. Dolayısıyla bu sözcükler miktar zarflarıdır.

Miktar (Azlık-Çokluk) Zarflarıyla İlgili Bilgilendirme

1. Miktar zarfları, cümleye farklı anlamlar katarak onun zenginleşmesine yardımcı olur.

Örnek Cümleler:

• En güzel anılarımızı birlikte yaşadık. (Üstünlük bildiriyor)
• Bu konuda fazla özen gösteriyor. (Aşırılık bildiriyor)
• Senden daha saygılı birini hiç görmedim. (Üstünlük bildiriyor)
• Şimdilik çok ders çalışıyor. (Aşırılık bildiriyor)
• O, pek yaramaz bir öğrenci idi. (Aşırılık bildiriyor)

2. Bazı zarflar, cümlede hem miktar zarfı hem de zaman zarfı olarak kullanılabilir. Bu, anlamlarına göre değişiklik gösterir.

Örnek Cümleler:

• Beklediğiniz emanet daha yerine ulaşmamış. (“Henüz” anlamında olup zaman zarfıdır.)
• Daha güzel günler göreceğiz, çocuklar. (“Ne kadar?” sorusuna cevap verdiği için miktar zarfıdır.)

3. İsimlerin zarfı olmaz. Bu önemli bir detaydır. Bazı sözcükler, cümlede isim görevindeyken sıfat ya da miktar zarfı olarak kullanılabilir.

Örnek Cümleler:

• Fazla mal göz çıkarmaz. (Bu cümlede “fazla” sıfattır çünkü isimle kullanılmıştır.)
• Fazla çalışarak sınavı geçebilirsin. (Bu cümlede “fazla” fiilden önce kullanıldığı için miktar zarfıdır.)

Miktar zarfları, dilin anlam zenginliğini artıran önemli bir dilbilgisi öğesidir. Eylemlerin, sıfatların ya da zarfların miktarını ve derecesini belirleyerek, cümleye sayı, aşırılık ve karşılaştırma gibi anlamlar katarlar.