Miguel de Cervantes: Edebiyatın Devrimcisi
Hayatı ve Edebi Mirası
Miguel de Cervantes, 1547 yılında Madrid‘de bir eczacının oğlu olarak dünyaya gelir. Kendi kendini yetiştirme yöntemiyle edebiyat yolculuğuna atılan Cervantes, eğitim hayatında düzenli bir sistemle karşılaşmamış, bunun yerine kitaplara olan tutkusuyla kendini geliştirmiştir. 1616 yılında hayata gözlerini yumarak bu dünyadan ayrılır. Genç yaşlarda bir kavgada hüküm giyen Cervantes, İtalya’ya kaçarak orada yaşamaya başlar.
1570 yılında II. Selim‘in Kıbrıs’ı ele geçirmesi üzerine, Papa Osmanlılara karşı birleşme çağrısında bulunur. Cervantes de bu Haçlı seferine katılarak 1571 yılında İnebahtı Deniz Savaşı‘nda Osmanlılara karşı mücadele eder. Bu savaşta sol elini kaybeder ve göğsünden yaralanır. İspanya’ya dönüş yolunda Türk korsanları tarafından esir alınır.
1575-1580 yılları arasında Cezayir’de esaret hayatı yaşar. Bu süre zarfında dört kez kaçma girişiminde bulunur, ancak her seferinde başarısız olur. Sonunda, fidye ödenerek özgürlüğüne kavuşur. Cervantes, yalnızca bir romancı değil, aynı zamanda bir şair ve oyun yazarıdır. Onun en bilinen eseri, modern edebiyatın başlangıcı olarak kabul edilen “Don Kişot” romanıdır. Bu eser, dünya edebiyatında öyküden romana geçişin simgesi olarak görülür ve çağdaş romanın babası olarak anılır. Cervantes’in eserleri, Rönesans döneminin en başarılı yapıtları arasında yer alır ve çok sayıda dünya diline çevrilmiştir; Türkçe dahil toplamda 38 dile çevrildiği bilinmektedir.
Cervantes, Don Kişot adlı eserini, şövalye romanlarına eleştirel bir bakış açısıyla, hayatının sonlarına doğru hapisteyken kaleme alır. Bu eser, İspanyol feodal yapısına derin bir eleştiri getirirken, romanın kahramanı Don Kişot, idealist ama bir o kadar da hayalperest bir karakterdir. Eserdeki Sancho Panza ise gerçekçi ve pratik bir zeka ile Don Kişot’un hayallerini dengeler. Cervantes, eserinde mizahi ve alaycı bir anlatım tercih eder. Eserin ilk bölümünü 58 yaşında, ikinci bölümünü ise 69 yaşında yazmıştır.
Eser Adı | Yayımlanma Yılı | Açıklama |
---|---|---|
Don Kişot | 1605 | Modern edebiyatın başlangıcı sayılan, bir şövalye romanına eleştirel yaklaşım. |
La Galeta | 1605 | Cervantes’in mizahi yönünü ortaya koyan bir roman. |
Özgür Ruhu Âşıklar | 1616 | Efsanevi karakterlerin yer aldığı bir öykü. |
Yüksek İcazet | 1616 | Farklı sosyal sınıflardan karakterleri barındıran bir öykü. |
Cezayir’de Sürgün | 1606 | Cezayir’deki esaret hayatını konu alan bir oyun. |
Cesur İspanyol | 1616 | İspanyol toplumunu mizahi bir dille ele alan bir oyun. |
Don Kişot: Efsanevi Bir Serüven
Don Kişot, ellili yaşlarında İspanya’nın Mancha eyaletinde yaşayan bir soyludur. Bekâr ve romantik bir kişiliğe sahip olan Don Kişot’un en büyük tutkusu, eski şövalyelerin maceralarını okuma arzusudur. Şövalyelik kurumu ve idealizmi yeniden canlandırma gerekliliğine inanır. Asıl adı Alonso Quijano olan Cervantes, okuduğu romantik hikâyelerle aklını kaybeder.
Okuduğu hikâyeleri gerçek zanneden Don Kişot, atalarının mirası olan zırhı giyerek, mızrak ve kalkanını alır. Başına berber çanağı geçirip, “küheylan” olarak tanımladığı atına biner ve yola çıkar. En büyük amacı, esir olan prensesleri kurtarmak ve hainleri cezalandırarak dünya çapında bir ün kazanmaktır.
Yolda karşılaştığı hanları şato, yel değirmenlerini ise dev olarak görüp onlarla savaşmayı dener. Sancho Panza, onun bu hayalperestliğine karşı çıkmaya çalışır, fakat Don Kişot, yel değirmenlerine saldırmaktan geri durmaz ve bu durum onu büyük bir yenilgiye uğratır. Daha sonra zincire vurulmuş mahkûmları mazlumlar olarak görüp, onları kurtarmak için harekete geçer. Yolda karşılaştığı iki koyun sürüsünü iki ordu olarak algılar ve güçlü olan tarafa saldırarak zayıf olandan yana tavır alır.
Yolculuğu sırasında sık sık hayali tehlikelerle karşılaşan Don Kişot, sonunda köylü Sancho’yu silahşörü olarak yanına alır. Bu serüvenler onun için büyük bir hayal kırıklığına ve utanca dönüşür. Romanın sonunda, Alonso (Don Kişot), aklını kaybettiği hayal dünyasından sıyrılarak gerçek hayata döner ve bir Hristiyan olarak dünyaya veda eder.
Cervantes hayatı, Cervantes kimdir, Cervantes eserleri, Cervantes Don Kişot, Cervantes İspanyol edebiyatı