“Mi” Soru Ekinin Yazılışı ve Kullanım Kuralları
- “Mi”nin Ayrı Yazımı
“Mi” eki, kendisinden önceki kelimeden her zaman ayrı yazılmalıdır.
Örnekler:
- Sen hiç sevdin mi?
- Sen hiç gidenin bıraktığı boşlukta, sonsuzluğa yuvarlandın mı?
- Boğazını parçalayan sessiz çığlıklar attın mı?
- Değer mi, niçin, nedenlerle, beyninin duvarlarını çınlattın mı?
- Mesela, közü avuçlamak istedin mi?
- Sen hiç hasretin yaktığı yüreğin mi, yoksa avucun mu daha çok acıyor?
- Merak ettin mi?
- Sen hiç uykusuz geçen gecenin sonunda tan yerini ağartırken gözlerin şehrin ıssızlığını içtin mi?
- Sen hiç medet umdun mu, seher vakti esen yelden yârin kokusunu getirir diye umutlandın mı?
- Sen hiç sabrının bam telinden sözü olmayan besteler yaptın mı?
- Yandı mı gözyaşların ağlamaktan?
- Sen hiç onsuzluktan ölüyorum sandın mı?
- Sen hiç sevdin mi?
(Zehra Atasoy)
- “Mi” Ekinin Bitişik Yazımı
“Mi” eki, kendisinden sonra gelen eklerle birlikte bitişik yazılmalıdır.
Örnek 1:
- Ağlasam sesimi duyar mısınız, mısralarımda;
- Dokunabilir misiniz gözyaşlarıma, ellerinizle?
(Orhan Veli Kanık)
Örnek 2:
- Bu eller miydi masallar arasından?
- Rüyalara uzattığım bu eller miydi?
- Arzu dolu, yaşamak dolu, bu eller miydi resimleri tutarken uyuyan?
(Fazıl Hüsnü Dağlarca)
- Ünlü Uyumu Kuralları
“Mi” eki, kendisinden önceki kelimenin son ünlüsüne göre hem büyük hem de küçük ünlü uyumlarına uyar.
Örnekler:
- Sen mi bunları yapmışsın yavrum?
- Bize perşembe mi geleceksiniz?
- Gök cisimleri içinde en sevdiğin yıldız mı?
- Bu kahramanlıkları tarihe yazdıran bu bölük mü?
- “Mi”nin Cümle İçerisindeki Anlamı
“Mi” eki, cümlede soru anlamı katmasa bile her zaman ayrı yazılır. Bu durumlarda cümleye farklı anlamlar ekleyebilir.
Örnekler:
- Akşamları geç yattım mı sabaha kadar uyuyamazdı? (Zaman)
- Bizim eve geldi mi hemencecik sahile giderdik? (Zaman)
- Güzel mi güzel bir elbise almıştı? (Pekiştirme)
- İsim ve Fiil Çekim Eki Olarak Kullanımı
“Mi” eki, hem isim çekim eki hem de fiil çekim eki olarak kullanılabilir.
Örnekler:
- Bu yaşına kadar Yaşar Kemal’i hiç okudun mu? (Fiil çekim eki)
- Bahçemizden gül koparan sen miydin? (İsim çekim eki)
- Bunların sonucunu doğru tahmin etseydi böyle konuşur muydu? (Fiil çekim eki)
- Gülün derdinde herr daim olan bülbül mü? (İsim çekim eki)
- Olumsuzluk Ekleri ile İlişkisi
Soru anlamı, soru zarfıyla sağlandığı zaman bazen “-me, -ma” olumsuzluk eki ünlü daralmasına uğrayarak “-mı, -mi, -mu, -mü” şekline dönüşebilir. Bu durumu “mi” soru eki ile karıştırmamalıyız.
Örnek:
- Söylediklerimi niçin yaz mıyorsunuz?
Yukarıdaki cümlede soru anlamı “mi” ekiyle değil, soru zarfı olan “niçin” sözcüğüyle sağlanmıştır. Olumsuzluk ekleri “-me, -ma” ünlü daralmasına uğradığında şeklen “mi” soru ekine benzemektedir. Bu bağlamda, cümlede bir yazım yanlışı da vardır çünkü “-me, -ma” olumsuzluk ekleri her zaman kelimelerle bitişik yazılır.
- Birleşik Fiillerde “Mi”nin Kullanımı
Birleşik yapılı fiillerde “mi” soru eki, iki sözcük arasına girebilir.
Örnek:
- Düşüncelerini açıklamaktan vaz mı geçtin?
Bu kurallar ve örnekler doğrultusunda “mi” soru ekinin doğru kullanımı, yazım kurallarının anlaşılması açısından büyük önem taşımaktadır.
Dilbilgisi
- Münazara Konuları Her Alanda 400+ Başlık
- Yazım Kuralları (İmla Kuralları) Tümü Tek Başlıkta
- Yapım Ekleri ve Çekim Ekleri
- Sözcüklerde Yapı Örneklerle Tüm Konu Açıklamaları
- Yazım Bilgisi
- Örnekleme Nedir? Örnekleme Cümlelerine Örnekler
- Bağlaç Nedir? Tümü Örnek Cümlelerle Açıklamalı
- Münazara Nedir? Münazara Türünün Özellikleri
- Sözcük Türleri
- Cümle Türleri (Cümle Çeşitleri)