KAYNAKÇA NASIL HAZIRLANIR?

Kaynakça, akademik veya bilimsel bir çalışmada kullanılan kaynakların düzenli ve sistematik bir şekilde sıralanmasıdır. Farklı yazım türlerine göre kaynakça gösteriminde çeşitli formatlar kullanılır. En yaygın kullanılanları APA, MLA ve Chicago stilleridir. Aşağıda bu stillere göre kaynakça yazımını örneklerle açıklıyorum:


1. APA Stili (7. Baskı)

Akademik makale ve sosyal bilimlerde yaygın olarak kullanılır.

Kitap:
Yazar Soyadı, Adının Baş Harfi. (Yıl). Kitap adı. Yayınevi.
Örnek:
Erdoğan, M. (2019). Eğitim Bilimine Giriş. Nobel Yayıncılık.

Makale:
Yazar Soyadı, Adının Baş Harfi. (Yıl). Makale başlığı. Dergi Adı, Cilt(Sayı), Sayfa Numaraları.
Örnek:
Demir, A. (2020). Öğrenci motivasyonu üzerine bir çalışma. Eğitim ve Bilim, 45(3), 23-35.

İnternet Kaynağı:
Yazar Soyadı, Adının Baş Harfi. (Yıl, Ay Gün). Başlık. Site Adı. URL
Örnek:
Kaya, B. (2021, Eylül 12). Eğitimde teknoloji kullanımı. Eğitim Teknolojileri Platformu.


2. MLA Stili (9. Baskı)

Genellikle beşeri bilimlerde ve edebiyat alanında kullanılır.

Kitap:
Yazar Soyadı, Adı. Kitap Adı. Yayınevi, Yayın Yılı.
Örnek:
Orwell, George. 1984. Can Yayınları, 2018.

Makale:
Yazar Soyadı, Adı. “Makale Başlığı.” Dergi Adı, Cilt, Sayı, Yayın Yılı, Sayfa Numaraları.
Örnek:
Yılmaz, Ayşe. “Modern Türk Şiirinde Doğa Teması.” Edebiyat ve Sanat Araştırmaları, cilt 12, sayı 1, 2019, ss. 45-63.

İnternet Kaynağı:
Yazar Soyadı, Adı. “Başlık.” Site Adı, Yayın Tarihi, URL.
Örnek:
Çelik, Mehmet. “Yapay Zekâ ve Eğitim.” Bilim Dünyası, 22 Mayıs 2022,


3. Chicago Stili (Dipnot-Bibliyografya Sistemi)

Tarih, sanat ve bazı sosyal bilimlerde yaygındır.

Kitap:
Yazar Soyadı, Adı. Kitap Adı. Yayın Yeri: Yayınevi, Yayın Yılı.
Örnek:
Turan, Ahmet. Osmanlı Tarihi. İstanbul: İletişim Yayınları, 2015.

Makale:
Yazar Soyadı, Adı. “Makale Başlığı.” Dergi Adı Cilt, no. Sayı (Yıl): Sayfa Numaraları.
Örnek:
Saraç, Mehmet. “Anadolu Medeniyetlerinin İzleri.” Tarih Araştırmaları 10, no. 2 (2021): 34-56.

İnternet Kaynağı:
Yazar Soyadı, Adı. “Başlık.” Site Adı. Yayın Tarihi. URL.
Örnek:
Özkan, Emre. “Kültür ve Sanat Üzerine.” Sanat Dünyası. 15 Haziran 2022.


Kaynakça Yazarken Dikkat Edilmesi Gerekenler

  1. Alfabetik Sıralama: Kaynaklar yazar soyadına göre alfabetik olarak sıralanmalıdır.
  2. Yazım Biçimi: Başlıkların italik veya tırnak içinde gösterimi kullanılan stile göre değişir.
  3. Girinti ve Satır Aralığı: APA ve MLA’da, her kaynakça girdisinin ikinci satırı itibarıyla girinti yapılır (asılı girinti).

Bu yöntemlerden hangisinin kullanılacağı, çalışmanın türüne ve bağlı olunan akademik kuruma göre değişir.

 

 

Kaynakça Hazırlama Rehberi

Akademik çalışmaların olmazsa olmazı kaynakça, bilginin kaynağını göstererek çalışmanın güvenilirliğini ve akademik değerini artırır. Başka bir deyişle, kaynakça, araştırmanızda kullandığınız tüm kaynakların detaylı bir listesidir. Bu liste okuyucunun, çalışmanızda yer alan bilgileri doğrulamasını ve daha fazla bilgi edinmesini sağlar. Kaynakça, aynı zamanda fikri mülkiyet haklarına saygı göstermenin de bir yoludur.

Kaynakça oluşturmak karmaşık görünebilir, ancak aslında basit ve sistematik bir işlemdir. Temel kuralları ve yaygın formatları anladıktan sonra, kaynakça oluşturmak kolaylaşır.

Kaynakça Neden Önemlidir?

Kaynakça, akademik çalışmalarda çeşitli nedenlerle büyük önem taşır:

  • Güvenilirlik ve Geçerlilik: Kaynakça, okuyuculara sunduğunuz bilgilerin güvenilir ve geçerli kaynaklardan alındığını gösterir. Bu, çalışmanızın akademik değerini artırır.
  • İntihalden Kaçınma: Kaynakça kullanarak, başkalarının fikirlerini kendi fikrinizmiş gibi sunmaktan kaçınırsınız. Bu, akademik dürüstlük açısından çok önemlidir.
  • Bilgiye Erişim: Kaynakça, okuyucuların çalışmanızda kullandığınız kaynaklara kolayca erişmesini sağlar. Bu sayede okuyucular, konuyla ilgili daha fazla bilgi edinebilirler.
  • Akademik Standartlara Uygunluk: Kaynakça kullanımı, akademik yazım standartlarına uygunluk gösterir. Bu, çalışmanızın ciddiye alınmasını ve kabul görmesini sağlar.

Kaynakça Nasıl Hazırlanır?

Kaynakça hazırlama süreci, kaynak türüne ve kullanılan formata göre değişiklik gösterir. Ancak genel olarak şu adımları izleyebilirsiniz:

  1. Kaynakları Toplama: Çalışmanız sırasında kullandığınız tüm kaynakların (kitaplar, makaleler, web siteleri vb.) bir listesini tutun.
  2. Kaynak Bilgilerini Kaydetme: Her kaynak için gerekli bilgileri (yazar, başlık, yayın tarihi, yayınevi vb.) kaydedin. Bu bilgileri daha sonra kaynakça girişlerinizi oluşturmak için kullanacaksınız.
  3. Format Seçimi: Çalışmanız için uygun olan kaynakça formatını seçin. En yaygın formatlar APA, MLA ve Chicago‘dur.
  4. Kaynakları Sıralama: Kaynakça girişlerinizi genellikle alfabetik sıraya göre sıralayın.
  5. Format Kurallarına Uyma: Seçtiğiniz formatın kurallarına uygun olarak kaynakça girişlerinizi oluşturun.

Kaynak Türlerine Göre Kaynakça Hazırlama

Farklı kaynak türleri için kaynakça girişleri farklı şekilde oluşturulur. İşte bazı yaygın kaynak türleri için kaynakça örnekleri:

Kitaplar

Tek Yazarlı Kitap:

Yazar Soyadı, Adının Baş Harfi. (Yayın Yılı). Kitap Adı. Yayın Yeri: Yayınevi.

Örnek: Başaran, İ. E. ve Çınkır, Ş. (2011). Türk eğitim sistemi ve okul yönetimi. Ekinoks Yayınevi.

Çok Yazarlı Kitap:

İlk Yazar Soyadı, Adının Baş Harfi., İkinci Yazar Soyadı, Adının Baş Harfi., & Üçüncü Yazar Soyadı, Adının Baş Harfi. (Yayın Yılı). Kitap Adı. Yayın Yeri: Yayınevi.

Editörlü Kitap:

Editör Soyadı, Adının Baş Harfi. (Ed.). (Yayın Yılı). Kitap Adı. Yayın Yeri: Yayınevi.

Örnek: Kesharwani, P. (Ed.). (2020). Nanotechnology based approaches for tuberculosis treatment. Academic Press.

Makaleler

Dergi Makalesi:

Yazar Soyadı, Adının Baş Harfi. (Yayın Yılı). Makale Adı. Dergi Adı, Cilt(Sayı), Sayfa Aralığı.

Örnek: Asar, R. ve Çelikten, Y. (2016). Shadowing a woman administrator: A Turkish case. Universal Journal of Management, 4 (11), 607-614. https://doi.org/10.13189/ujm.2016.041102

Online Makale:

Yazar Soyadı, Adının Baş Harfi. (Yayın Yılı). Makale Adı. Dergi Adı, Cilt(Sayı), Sayfa Aralığı. URL

Web Siteleri

Web Sitesi:

Yazar Soyadı, Adının Baş Harfi. (Yayın Yılı, Ay Gün). Sayfa Başlığı. Site Adı. URL

Örnek: Asar, R. (2021, 5 Mart). Yeni Yönetim Yaklaşımları. Yönetsel. https://yonetsel.com/yeni-yonetim-yaklasimlari/

Diğer Kaynak Türleri

Tezler, bildiriler, raporlar, filmler, müzik eserleri gibi diğer kaynak türleri için de kaynakça girişleri oluşturulurken belirli kurallar izlenir. Kullanılan formatın kılavuzuna başvurarak bu kuralları öğrenebilirsiniz.

Kaynakça Yazımında Sık Karşılaşılan Sorunlar

Kaynakça yazarken bazı sorunlar yaşanabilir. Bu sorunlar genellikle format kurallarına uyulmamasından kaynaklanır. İşte sık karşılaşılan sorunlardan bazıları:

  • Eksik Bilgi: Kaynakça girişlerinde yazar, başlık, yayın tarihi gibi temel bilgilerin eksik olması.
  • Yanlış Format: Kaynakça girişlerinin seçilen formatın kurallarına uygun olarak oluşturulmaması.
  • Alfabetik Sıranın Yanlış Olması: Kaynakça girişlerinin alfabetik sıraya göre doğru şekilde sıralanmaması.
  • DOI veya URL’nin Eksik Olması: Online kaynaklar için DOI veya URL’nin kaynakça girişlerinde yer almaması.

Bu sorunlardan kaçınmak için kaynakça hazırlarken dikkatli olmak ve format kurallarına uymak önemlidir.

Kaynakça Hazırlamada Yardımcı Araçlar

Kaynakça hazırlamayı kolaylaştırmak için çeşitli araçlar mevcuttur:

  • Microsoft Word: Word programında yer alan kaynakça özelliği, kaynakça girişlerinizi otomatik olarak oluşturmanıza yardımcı olabilir.
  • Online Kaynakça Oluşturucular: Çeşitli web siteleri, kaynakça girişlerinizi otomatik olarak oluşturmak için kullanabileceğiniz online araçlar sunmaktadır.
  • Referans Yönetim Yazılımları: Zotero, Mendeley, EndNote gibi referans yönetim yazılımları, kaynakça oluşturma ve yönetme konusunda daha kapsamlı özellikler sunmaktadır.

Kaynakça, akademik çalışmaların temel bir parçasıdır ve çalışmanızın güvenilirliğini, geçerliliğini ve akademik değerini artırır. Doğru bir kaynakça hazırlamak için kaynak türlerine ve format kurallarına dikkat etmek önemlidir. Kaynakça hazırlama araçlarından yararlanarak bu süreci kolaylaştırabilirsiniz.

 

 

 

*************

 

Akademik Çalışmaların Temel Taşı: Kaynakça

Kaynakça, akademik çalışmaların temel taşlarından biridir. Bir araştırma, makale veya tez hazırlarken kullandığınız tüm kaynakları düzenli ve sistematik bir şekilde listelediğiniz bu bölüm, çalışmanızın güvenilirliğini artırır ve akademik standartlara uygunluğunu gösterir. Kaynakça, aynı zamanda intihal durumlarını önlemek ve fikri mülkiyet haklarına saygı göstermek için de son derece önemlidir.

Kaynakça Nedir? Neden Gereklidir?

Kaynakça, bir çalışmada kullanılan kitaplar, makaleler, web siteleri, konferans bildirileri gibi her türlü kaynağın listesidir. Akademik bir çalışma, daha önce yapılmış araştırmalara dayanır ve farklı yazarların fikirlerini, bulgularını ve düşüncelerini içerir. Bu nedenle, kullanılan kaynaklar açıkça belirtilmeli ve okuyucuya sunulmalıdır.

Kaynakça kullanmanın temel nedenleri şunlardır:

  • Çalışmanın Güvenilirliğini Artırmak: Kaynakça kullanarak, sunduğunuz bilgilerin güvenilir kaynaklardan alındığını gösterirsiniz. Bu, okuyucunun çalışmanıza güvenmesini ve ciddiye almasını sağlar.
  • İntihalden Kaçınmak: Kaynakça, başkalarının fikirlerini veya çalışmalarını kendi çalışmanızmış gibi sunmanızı engeller. Akademik dünyada intihal ciddi bir suçtur ve kaynakça kullanımı, bu suçtan kaçınmanın en etkili yoludur.
  • Okuyucunun Kaynaklara Erişimini Sağlamak: Kaynakça, okuyucunun çalışmanızda kullandığınız kaynaklara kolayca ulaşmasını sağlar. Bu sayede okuyucu, konuyla ilgili daha fazla bilgi edinebilir ve sizin vardığınız sonuçları kendi başına değerlendirebilir.
  • Akademik Standartlara Uygunluk: Kaynakça kullanımı, akademik yazım kurallarının önemli bir parçasıdır. Bu kurallara uyarak, çalışmanızın kabul görmesini ve yayımlanmasını kolaylaştırırsınız.

Kaynakça Nasıl Hazırlanır?

Kaynakça hazırlarken, bazı temel kurallar ve adımları takip etmek gerekir. Bu kurallar, kaynakça formatına göre değişiklik gösterebilir ancak genel prensipler aynıdır.

1. Kaynak Türünü Belirleyin: Kullandığınız kaynağın türüne (kitap, makale, web sitesi vb.) göre uygun kaynakça formatını belirleyin.

2. Kaynak Bilgilerini Kaydedin: Her kaynak için gerekli olan yazar adı, başlık, yayın tarihi, yayınevi gibi bilgileri eksiksiz olarak kaydedin.

3. Format Seçin: En yaygın kullanılan kaynakça formatları APA, MLA ve Chicago‘dur. Üniversitenizin veya yayın yapacağınız kurumun hangi formatı tercih ettiğini öğrenin.

4. Kaynakları Alfabetik Sıralayın: Kaynakça girişlerinizi genellikle ilk yazarın soyadına göre alfabetik olarak sıralayın. Aynı soyadına sahip yazarlar için yayın yılına göre sıralama yapın.

5. Format Kurallarına Uyun: Seçtiğiniz formatın tüm noktalama ve yazım kurallarına dikkat edin.

Kaynakça Hazırlarken Dikkat Edilmesi Gerekenler

Kaynakça hazırlarken bazı noktalara özellikle dikkat etmek, kaynakça bölümünün hatasız ve eksiksiz olmasını sağlar.

  • Tüm Kaynaklara Yer Verin: Çalışmanızda kullandığınız ve atıfta bulunduğunuz tüm kaynaklar, kaynakça bölümünde yer almalıdır.
  • Sadece Kullanılan Kaynaklara Yer Verin: Çalışmanızda kullanmadığınız veya atıfta bulunmadığınız kaynakları kaynakça bölümüne eklemeyin.
  • Doğru ve Eksiksiz Bilgi Verin: Her kaynak için yazar adı, başlık, yayın tarihi, yayınevi gibi bilgileri eksiksiz ve doğru olarak yazın.
  • Formata Sadık Kalın: Seçtiğiniz kaynakça formatının tüm kurallarına (noktalama, büyük/küçük harf kullanımı, italik yazım vb.) sadık kalın.
  • Tutarlı Olun: Kaynakça girişlerinizde aynı formatı ve yazım stilini kullanın.

Kaynakça Hazırlamada Yardımcı Araçlar

Kaynakça hazırlama sürecini kolaylaştırmak için kullanabileceğiniz çeşitli araçlar mevcuttur.

1. Microsoft Word: Word programının “Başvurular” sekmesinde yer alan “Kaynakça” özelliği, kaynakça girişlerinizi otomatik olarak oluşturmanıza ve formatlamanıza yardımcı olabilir.

2. Online Kaynakça Oluşturucular: Çeşitli web siteleri, kaynakça girişlerinizi otomatik olarak oluşturmak için kullanabileceğiniz online araçlar sunmaktadır. Bu araçlar genellikle ücretsizdir ve kullanımı oldukça kolaydır.

3. Referans Yönetim Yazılımları: Zotero, Mendeley, EndNote gibi referans yönetim yazılımları, kaynakça oluşturma ve yönetme konusunda daha kapsamlı özellikler sunmaktadır. Bu yazılımlar, kaynakça girişlerinizi otomatik olarak düzenleyebilir, farklı formatlar arasında dönüştürme yapabilir ve kaynakça veritabanınızı oluşturabilir.

Sonuç

Kaynakça, akademik çalışmaların olmazsa olmaz bir parçasıdır. Doğru ve eksiksiz bir kaynakça, çalışmanızın güvenilirliğini ve akademik değerini artırır, intihal riskini ortadan kaldırır ve okuyucunun kaynaklara kolayca ulaşmasını sağlar. Kaynakça hazırlarken temel kurallara dikkat etmek ve yardımcı araçlardan yararlanmak, bu süreci kolaylaştırır ve hatasız bir kaynakça bölümü oluşturmanıza yardımcı olur.

Dilbilgisi

KAYNAKLAR.

Yorum yapın