Kaynaştırma Sesleri Türkçede iki ünlü yan yana gelmez. Bu durum gerektiğinde ünlülerin arasına “y, ş, s, n” seslerinden biri girer. Bu sesler kaynaştırma sesleri olarak adlandırılır ve ünlülerin birleşmesini, kelimelerin telaffuzunun kolaylaşmasını sağlar. Kaynaştırma Sesleri: y ş s n Kaynaştırma Harfleri ile Örnekler Kaynaştırma harfleri Türkçede iki ünlünün yan yana gelmesini engelleyerek sözcüklerin akıcı … Devamını oku
Ünsüz Türemesi Ünsüz türemesi, yabancı kökenli bazı sözcüklerin ek aldıklarında veya başka bir sözcükle birleşirken son seslerinin ikizleşmesi olayıdır. Bu türeme, sözcüklerin daha akıcı ve anlaşılır olmasını sağlar. Kural: Yabancı kökenli bazı sözcüklerin, ek alırken veya başka bir sözcükle birleşirken son sesleri ikizleşir. Örnekler: Sır → sırrımı Hak → hakkında Şık → şıkkı His → … Devamını oku
n > m Benzeşmesi Türkçede, “n” ünsüzü “b” ünsüzünden önce geldiğinde “n” ünsüzü “m” ünsüzüne dönüşür. Bu olaya benzeşme denir ve dilin fonetik yapısını kolaylaştırır. Kural: “n” ünsüzü, “b” ünsüzünden önce geldiğinde “m” ünsüzüne dönüşür. Örnekler: Zanbak → Zambak Sünbül → Sümbül Penbe → Pembe Çenber → Çember Ekstra Örneklerle n > m Benzeşmesi: … Devamını oku
Ünlü Değişimi Ünlü değişimi, birinci ve ikinci tekil kişi zamirlerinin (ben, sen) ismin yönelme hâl eki (-e/-a) aldıklarında köklerindeki ünlülerin değişmesi olayıdır. Kural: ben-e → bana sen-e → sana Örnekler: ben-e → bana sen-e → sana Ünlü Değişimi Ünlü değişimi, Türkçe’de bazı kelimelerde ek alırken köklerindeki ünlü harflerin değişmesi olayıdır. Bu genellikle bazı zamirlerde … Devamını oku
Ünlü Daralması Ünlü daralması, Türkçe’de geniş ünlülerin (a, e), “-yor” ekiyle karşılaştıklarında daralarak “ı, i, u, ü” seslerinden birine dönüşmesi olayıdır. Ayrıca bazı özel sözcüklerde “-yor” eki olmadan da daralma görülebilir. Kural: Sözcüklerin sonundaki geniş ünlüler (a, e), “-yor” ekiyle karşılaştıklarında daralıp “ı, i, u, ü” seslerinden birine dönüşürler. Örnekler: başla-yor → başlıyor oyna-yor → … Devamını oku
Ünlü Düşmesi Ünlü düşmesi, Türkçede iki heceli bazı sözcüklerin, ünlüyle karşılaştığında son hecedeki dar ünlülerin (ı, i, u, ü) düşmesi olayıdır. Çekim Eki Aldığında Ünlü Düşmesi: Bazı sözcükler çekim eki aldıklarında son hecedeki dar ünlü düşer. Sözcük Çekim Eki Ünlü Düşmesi burun um-dan burnumdan (getirdi.) karın ım karnım (ağrısı) oğul u oğlu (gelmiş) alın ımız … Devamını oku
Küçük Ünlü Uyumu Küçük ünlü uyumu, Türkçe’deki ünlü harflerin sözcüklerde belirli bir düzene göre sıralanmasını sağlar. Bu uyum, sözcüklerin telaffuzunu kolaylaştırır ve dilin akıcılığını artırır. Kural: Düz ünlülerden (a-e-ı-i) sonra yine düz ünlüler (a-e-ı-i) gelir. Yuvarlak ünlülerden (o, ö, u, ü ) sonra ise düz-geniş ( a-e) veya dar-yuvarlak ( u-ü) ünlüler gelir. Düz Ünlüler: … Devamını oku
Büyük Ünlü Uyumu Büyük ünlü uyumu, Türkçe kelimelerdeki ünlü harflerin kalınlık ve incelik bakımından uyumlu olması ilkesine dayanır. Bu kural, Türkçedeki kelimelerin ses uyumunu sağlar ve kelimelerin daha akıcı bir şekilde telaffuz edilmesine yardımcı olur. Kural: Türkçe bir sözcükte hem kalın hem de ince sesler birlikte bulunmaz. Kalın ünlülerden sonra yine kalın ünlüler, ince ünlülerden … Devamını oku
Ünlüler ve Özellikleri Türkçede sekiz ünlü bulunmaktadır: a, e, ı, i, o, ö, u, ü. Ünlüler Söyleniş Biçimlerine Göre Üçe Ayrılır Düz ve Yuvarlak Ünlüler: Ünlüler, genişlik ve darlıklarına göre de ayrılırlar. Düz Ünlüler: Geniş Düz Ünlüler: a e Dar Düz Ünlüler: ı i Yuvarlak Ünlüler: Geniş Yuvarlak Ünlüler: o ö Dar Yuvarlak Ünlüler: u … Devamını oku
Ünsüzler ve Özellikleri Türkçede yirmi bir ünsüz bulunur: b, c, ç, d, f, g, ğ, h, j, k, l, m, n, p, r, s, ş, t, v, y, z. Ünsüzler Sert ve Yumuşak Olarak Ayrılır Sert Ünsüzler: Sürekli Sert Ünsüzler: f, h, s, ş Süreksiz Sert Ünsüzler: p, ç, t, k Yumuşak Ünsüzler: Sürekli Yumuşak … Devamını oku