Meddah Nedir? Sözlükte “aşırı övgüde bulunan kişi” anlamına gelen meddah, omzunda mendil ve elinde bastonla taklitler yaparak hikâyeler anlatan halk sanatçısıdır. Meddahların sahnelediği performanslar ise “meddah oyunu” olarak adlandırılır. Kısaca meddahlığı “tek kişilik tiyatro” olarak tanımlayabiliriz. Meddah oyunlarında sahne, perde, kostüm ya da dekor bulunmaz. Her şey meddahın zekâsı ve anlatım yeteneğiyle şekillenir. Meddah Oyununun … Devamını oku
Söyleşi (Sohbet) Arapça kökenli “sohbet” kelimesi, dilimize “arkadaşça konuşma, dostça vakit geçirme” gibi anlamlarla yerleşmiştir. Yazarların herhangi bir konudaki düşüncelerini detaylandırmadan, karşısındakine anlatıyormuş gibi samimi bir üslupla ele aldığı yazı türüne söyleşi (sohbet) denir. Söyleşi (Sohbet) Türünün Özellikleri Söyleşi, genellikle gazete ve dergi gibi yayın organlarında yer alır. Konu sınırı olmaksızın, her türlü mesele hakkında … Devamını oku
Söylev (Nutuk) Nedir? Arapça kökenli “nutk” kelimesinden türeyen nutuk, sözlük anlamıyla “konuşma yeteneği, güçlü hitabet” gibi anlamlara gelir. Bir topluluğa duygu ve düşünceleri aktararak, onları belirli bir hedefe yönlendirme amacıyla yapılan konuşmalara söylev ya da nutuk denir. Bu tür konuşmalar, aynı zamanda tiyatro ile gelişmiş olup, hitabet olarak da bilinir. Söylev Türünün Özellikleri Dinleyiciyi Etkilemek … Devamını oku
Tam Uyak (Kafiye) Nedir? Tam uyak, dizelerin sonundaki iki ses benzerliğine dayalı bir kafiye türüdür. Bu ses benzerliği, biri ünlü diğeri ünsüz olmak üzere en az iki harften oluşur. Ayrıca, uzun ünlüler (â, î, û) de tam kafiye sayılır. Tam uyak, Türk şiirinde yaygın olarak kullanılan uyak türlerinden biridir. Tam Uyak Örnekleri ve Açıklamaları Örnek … Devamını oku
Yazınsal Metinler ve Türleri Yazınsal metinlere ve türlerine geçmeden önce “metin” kavramını açıklamak gerekir. İletişim bağlamında bir kişi ya da kişiler tarafından sözlü veya yazılı biçimde dile getirilen, anlamlı bir bütün oluşturan cümlelere metin denir. Metinler, iki ana gruba ayrılır: yazınsal metinler ve öğretici metinler. A. Yazınsal Metinler Yazınsal metinler, bireylerin duygu ve düşünce dünyasında … Devamını oku
Sarma uyak (sarma kafiye), bir şiirin dörtlüklerinde birinci ve dördüncü dizelerin, ikinci ve üçüncü dizelerle belirli bir uyum içinde olduğu uyak türüne verilen isimdir. Bu uyak türü, Türk edebiyatına Batı edebiyatı etkisiyle girmiştir ve en yaygın uyak düzenlerinden biridir. Sarma kafiye yapısı “abba” şeklindedir ve sadece dörtlüklerde kullanılır. Bu düzen, dizelerin birbirine dolanarak uyumlu olmasını … Devamını oku
Tanzimat Edebiyatı, bir kültürel ve siyasi hareketin sonucunda meydana gelmiş bir edebi akımdır. Tanzimat Fermanı’nın 1839 yılında ilanı, bu edebi dönemin temellerini atmıştır. Mustafa Reşit Paşa tarafından yayımlanan Gülhane Hattı Hümayunu ile birlikte toplumsal, siyasi ve edebi alanda Batı’ya yönelme süreci başlamıştır. Tanzimat Edebiyatı’nın Tanımı Tanzimat Edebiyatı, Avrupa tarzında Türk edebiyatının ilk dönemini temsil eder. … Devamını oku
Şiir Türleri Şiir, duyguların, düşüncelerin ve hayallerin estetik bir biçimde dile getirildiği edebi bir türdür. Zaman içinde şiir farklı konulara ve anlatım biçimlerine göre çeşitli türlere ayrılmıştır. Şiir türleri, şairlerin hem temalarını hem de tarzlarını ifade etmekte önemli bir rol oynar. İşte en yaygın şiir türleri ve her biri hakkında detaylı bilgi: 1. Lirik Şiir … Devamını oku
Epik Tiyatro Tanım ve Köken 20. yüzyılda Bertolt Brecht tarafından tiyatro dünyasına sunulan ve siyasi bir amacı olan tiyatro biçimine epik tiyatro denir. Bertolt Brecht, kendisi de bir Marksist olarak, bu türle işçi sınıfının maruz kaldığı ezilmişliği ifade etmeyi amaçlamıştır. Gelişim Süreci Epik tiyatro, kurucusu Bertolt Brecht’in etkisiyle başlangıçta Almanya’da ortaya çıkmış ve zamanla diğer … Devamını oku
Lebdeğmez (Dudak Değmez) Nedir? Lebdeğmez, halk şiirinde kullanılan bir edebi sanat olup, içinde b, m, p, f, v gibi dudak ünsüzlerinin yer almadığı sözcüklerle oluşturulan şiirlerdir. Bu sanat, özellikle âşıklık geleneği içinde büyük bir önem taşır. Âşıkların doğaçlama bir şekilde söyledikleri bu şiirlerde, dudakların birbiriyle temas etmemesi esasına dayalıdır. Yarışma ya da atışma sırasında âşıkların … Devamını oku