İşaret Sıfatları Nedir? Örnekleri

İşaret Sıfatları Nedir?

İşaret sıfatları, varlıkları işaret ederek belirten ve “hangi?” sorusuna yanıt veren sıfatlardır. Bu sıfatlar, bir varlığın nerede olduğunu ya da hangi varlıktan bahsedildiğini gösterir. İsimlerle birlikte kullanılarak, varlıkların yerini ve durumunu işaret eder.

---

Örnek Cümleler:

• Bu insanlar gerçekten daha gayretli çalışıyorlar.
• Şu elbiseyi giymeyi düşünüyor musun?
• O sandalyeyi bu tarafa çek, burada kalsın.
• Diğer insanlar neden orada toplanmışlar?
• Bu konuda beriki çocuk doğruyu söylüyor olabilir.
• Şöyle kimselerden hiçbir zaman hoşlanmadım.
• Öbür insanlar sanki bize doğru yaklaşmakta.
• Böyle duvarın önünde durmak tehlikeli değil mi?
• Oraya öteki yoldan gitmek daha kısa sürecektir.

---

İşaret Sıfatları ile İlgili Uyarılar

1. İşaret sıfatları, bir isim ya da isim soylu kelimeleri etkiler ve kesinlikle ek almazlar. Eğer ek alırlarsa, işaret zamiri olarak kullanılırlar.

---

Örnek:

• Bu elbise, bu fiyata satılmamalı. (İşaret sıfatı)
• Bunu bu fiyata satmamalıyız. (İşaret zamiri)

Yukarıdaki ilk cümlede, “bu” sözcüğü ek almadan bir ismin önünde kullanıldığı için işaret sıfatıdır. İkinci cümlede ise “bunu” kelimesi ek almış ve işaret zamiri haline gelmiştir.

---

2. İşaret sıfatları virgül ile ayrıldığında anlam değişir ve sıfat olmaktan çıkarak zamir görevi görmeye başlar.

---

Örnek:

• O evi çok beğendim. (İşaret sıfatı)
• O, evi çok beğendim. (Şahıs zamiri)

---

3. “O” kelimesi, isimden önce gelirse işaret sıfatı olarak görev yapar. Ancak ismin yerine kullanıldığında şahıs zamiri ya da işaret zamiri olabilir.

---

Örnek:

• O ev bir gün benim olacak. (İşaret sıfatı)
• O, en sevdiğim kişi. (Şahıs zamiri)
• O, en son söylenecekti demiştim. (İşaret zamiri)

---

4. İşaret sıfatlarının ardından ya bir isim ya da bir sıfat gelir.

---

Örnek:

• O öğrenciler okula doğru ilerliyor. (İsimden önce)
• O çalışkan öğrenciler okula doğru ilerliyor. (Sıfattan önce)

---

5. İşaret sıfatları ile işaret zamirleri çoğunlukla karıştırılır. Önemli olan, işaret sıfatlarının ardından isim gelmesidir ve ardından virgül kullanılmamasıdır.

---

Örnek:

• Bu adam beni hiç anlamadı. (İşaret sıfatı)
• Bu taşı diksem başına! (İşaret zamiri)
• Şu adamı hiç beğenmedim. (İşaret sıfatı)
• Şu, babamın yadigârıdır. (İşaret zamiri)

---

6. Eski Türk edebiyatında “ol”, “şol” ve “işbu” gibi işaret sıfatlarına sıkça rastlanır. Bu sıfatlar, özellikle klasik şiirlerde kullanılır.

---

Örnek:

• Ol gece kim doğdu ey güzel insan!
• Şol derelerin suları / Hep Allah’ı anar akar (Yunus Emre)
• İşbu belge otuz sayfadan ibarettir.

---

 İşaret Sıfatlarının Önemi

İşaret sıfatları, bir varlığın hangi olduğunu, nerede bulunduğunu gösteren önemli sıfat türlerindendir. İsimlerden önce gelerek, cümlelerde anlamın netleşmesini sağlar. Doğru kullanıldığında dilin zenginliği ve anlatımın gücü artar.