İçerik Cümleleri
İçerik, bir sanat yapıtının sunduğu bilgileri ve anlatılanları ifade eder. Eserde işlenen duygular, düşünceler ve hayaller bu kapsama girer ve eserin konusunu oluşturur. Kısacası, anlatılan nedir? ve sanatçı ne anlatıyor? sorularının cevapları içerik ile ilgilidir. İçerik cümleleri de, yapıtların içeriği hakkında bilgi veren cümlelerdir.
İçerik ile İlgili Açıklamalı Örnek Cümleler
Örnek 1
“Sanatçı son eserinde köydeki çocukluk yıllarını anlatmış.”
Bu cümlede, sanatçının eseriyle ilgili içerik bilgisi verilmiştir. Sanatçı neyi anlatıyor? sorusunu sorduğumuzda “köydeki çocukluk yıllarını” cevabını alırız. Bu nedenle, cümle içerik cümleleri içinde değerlendirilir.
Örnek 2
“Şair, bu şiirinde bağımsızlığa giden yoldaki sıkıntıları ele almış.”
Bu cümlede sanat yapıtının anlattıklarına dair bilgi verilmektedir. Sanatçı neyi anlatıyor? sorusunu sorarsak, “bağımsızlığa giden yoldaki sıkıntıları” cevabını alırız. Bu da eserin içeriği ile ilgilidir. Bu yüzden cümle içerik cümleleri arasında yer alır.
Örnek 3
“Karabibik adlı eserde, bir çift öküz sahibi olmaya çalışan yalnız bir çocuk babası dul çiftçinin yaşadıkları anlatılır.”
Burada “anlatılan nedir?” sorusunun cevabı, “bir çift öküz sahibi olmaya çalışan yalnız bir çocuk babası dul çiftçinin yaşadıkları” şeklindedir. Dolayısıyla, bu cümle içerik cümleleri arasında değerlendirilir.
Örnek 4
“Reşat Nuri’nin Çalıkuşu eserinde, bir subay kızı olan Feride ile teyzesinin oğlu Kamuran‘ın aşkı anlatılır.”
Bu cümlede eserin içeriği ile ilgili bilgi verilmiştir. Sanatçı neyi anlatıyor? sorusuna “bir subay kızı olan Feride ile teyzesinin oğlu Kamuran’ın aşkını” cevabı alınır. Dolayısıyla, bu cümle içerik cümleleri içinde değerlendirilmelidir.
Örnek 5
“Cahit Sıtkı Tarancı’nın şiirlerinde ölüm korkusu önemli bir yer tutar.”
Bu cümlede, sanatçının işlediği ana konu olan “ölüm korkusu” ifade edilmiştir. Bu tür bilgiler içerikle ilgilidir ve bu yüzden cümle içerik cümleleri arasında yer alır.
Örnek 6
“Son romanında bir kadının hayata yeniden dönme süreci anlatılır.”
Cümlede, sanat yapıtının içeriği hakkında bilgi verilmiştir. Sanatçı neyi anlatıyor? sorusuna “bir kadının hayata yeniden dönme sürecini” cevabı alınır. Bu nedenle, cümle içerik cümleleri arasında değerlendirilir.
Örnek 7
“Fuzuli‘nin eserlerinde işlenen en önemli tema aşktır.”
Bu cümlede sanatçının odaklandığı konu “aşk” olarak belirtilmiştir. Sanatçı neyi anlatıyor? sorusuna “aşkı” cevabını alırız. Bu da içerikle ilgilidir, bu yüzden cümle içerik cümleleri arasında yer alır.
Örnek 8
“Anadolu’nun coğrafyası ve güzellikleri yazarın eserlerinde sıkça yer alır.”
Bu cümlede anlatılan “Anadolu’nun coğrafyası ve güzellikleri” ifadesi ile eserin içeriği açıklanmıştır. Sanatçı neyi anlatıyor? sorusuna “Anadolu’nun coğrafyası ve güzellikleri” cevabı alınır. Dolayısıyla cümle içerik cümleleri içerisinde değerlendirilir.
Örnek 9
“Bu eser, bir dağ köyünde yaşayan yalnız bir kadının maceralarını anlatır.”
Cümlede, sanat yapıtının sunduğu içerik “bir dağ köyünde yaşayan yalnız bir kadının maceraları” olarak belirtilmiştir. Bu nedenle, cümle içerik cümleleri arasında yer alır.
Örnek 10
“Bu son eseri, Osmanlı İmparatorluğu’nun son döneminin bir fotoğrafıdır.”
Bu cümlede, eserin konusu olarak “Osmanlı İmparatorluğu’nun son dönemi” belirtilmiştir. Sanatçı neyi anlatıyor? sorusuna “Osmanlı İmparatorluğu’nun son dönemini” cevabı alınır. Bu da içerik ile ilgilidir ve cümle içerik cümleleri arasında değerlendirilir.
İçerik ve Üslup Cümleleri Arasındaki Farklar
İçerik cümleleri, sanat yapıtının özünü ve konusunu temel alırken; üslup cümleleri ise dil ve anlatım tarzı üzerinde durur. İçerik cümleleri “Ne anlatılıyor?” sorusunun cevabını verirken, üslup cümleleri “Nasıl anlatılıyor?” sorusunun cevabını içerir. Eserde işlenen duygular, düşünceler ve hayaller içerikle ilgiliyken; bunların işleniş şekli üslup ile ilgilidir.
İçerik ve Üslup Cümleleri Arasındaki Farklar ile İlgili Açıklamalı Örnek Cümleler
Örnek 1
“Asya’nın bozkırlarında iz süren isimsiz kahramanların öyküsü son yapıtında kaleme alınmıştır.” (İçerik cümlesi)
Sanatçı neyi anlatıyor? sorusuna “Asya’nın bozkırlarında iz süren isimsiz kahramanların öyküsü” cevabını alırız. Bu da içerikle ilgilidir, bu yüzden cümle içerik cümleleri arasında değerlendirilir.
“Yazar, kahramanların öyküsünü sade, açık ve akıcı bir dil ile anlatır.” (Üslup cümlesi)
Nasıl anlatıyor? sorusuna “sade, açık ve akıcı bir dil ile” cevabını alırız. Bu cümlede dil ve anlatım tarzı ön plandadır, bu nedenle üslup cümlesidir.
Örnek 2
“Yahya Kemal’in eserlerinde İstanbul her açıdan yer alır.” (İçerik cümlesi)
Sanatçı neyi anlatıyor? sorusuna “İstanbul” cevabını alırız. Bu bilgi, eserin içeriği ile ilgilidir ve cümle içerik cümleleri arasında yer alır.
“Yazarın tekdüze anlatımı, eserin içeriğine gölge düşürmüştür.” (Üslup cümlesi)
Nasıl anlatıyor? sorusuna “tekdüze” cevabını alırız. Bu, anlatımın etkileyiciliği ile ilgilidir ve dolayısıyla cümle üslup cümlesidir.
Örnek 3
“Ünlü sanatçı, son yapıtını anılarına ayırmıştır.” (İçerik cümlesi)
Sanatçı neyi anlatıyor? sorusuna “anılarını” cevabını alırız. Bu, eserin konusu ile ilgilidir ve cümle içerik cümleleri arasında değerlendirilir.
“Yazarın soyut anlatımı ve uzun cümle merakı, yapıtını tozlu raflara mahkûm etmiştir.” (Üslup cümlesi)
Nasıl anlatıyor? sorusuna “soyut anlatım ve uzun cümle” cevabını alırız. Bu, eserin dil ve anlatım tarzı ile ilgilidir ve bu nedenle cümle üslup cümlesidir.