Fransız ihtilali’nin (1789) Dünyaya Yansıması Nasıl Olmuştur?

Fransız İhtilâli ve Dünyaya Yansıması
Fransız İhtilâli, Avrupa’da Aydınlanma Çağı’nın etkisiyle ortaya çıkmıştır. İhtilâl, mutlakiyetçi monarşi ve toplumun katı sınıf yapısını yıkmış, demokrasi, eşitlik ve hürriyet gibi yeni kavramların yayılmasını sağlamıştır. Özellikle Amerika’daki bağımsızlık hareketleri ve Fransız filozoflarının (Montesquieu, Voltaire, J.J. Rousseau) düşünceleri ihtilâli tetikleyen önemli unsurlar olmuştur.

Fransa, o dönemde mutlakiyetle yönetilen bir devletti. Kral, sınırsız yetkilerle donatılmıştı ve halkın büyük bir kısmı, ekonomik eşitsizlik ve ağır vergiler altında eziliyordu. Soylular ve rahipler vergi muafiyetine sahipken, köylüler ve burjuva sınıfı ağır vergiler ödüyorlardı. Devam eden savaşlar ve aşırı israf, Fransa’yı ekonomik olarak çöküşe sürüklemişti. Bu durum, toplumsal huzursuzlukların artmasına neden olmuş ve sonuçta halk krala karşı isyan etmiştir. 1789’da yayımlanan “İnsan ve Vatandaş Hakları Bildirisi” ile insanlar eşit ve hür olarak doğduklarını ilan ettiler.

Fransız İhtilâlinin Avrupa ve Dünya Üzerindeki Etkileri
Fransız İhtilâli, sadece Fransa’yı değil, tüm Avrupa’yı etkileyen bir harekettir. Monarşiler ihtilâli başlangıçta Fransa’nın iç sorunu olarak görmüşlerdir. Ancak köylülerin özgürlük talebi, milliyetçilik akımları ve burjuva sınıfının yükselişi, Avrupalı devletlerin kendi monarşik düzenlerini tehdit eden bu gelişmelere karşı birleşmesine yol açmıştır. İhtilâl Savaşları olarak bilinen süreç, 1792’de başlamış ve 1815’e kadar sürmüştür. Bu savaşlarda Fransa, Avrupa monarşilerine karşı savaşmış ve demokrasinin yayılmasını savunmuştur.

Sonuçlar
Fransız İhtilâli, mutlakiyetle yönetilen Fransa’yı büyük ölçüde değiştirmiştir. İhtilâl ile birlikte kralların yetkileri sınırlandırılmış, halk egemenliği, demokrasi ve milliyetçilik kavramları yaygınlaşmıştır. Bu gelişmeler, sadece Fransa’da değil, Avrupa’da ve dünyanın diğer bölgelerinde de ulus devletlerin kurulmasına öncülük etmiştir.

Osmanlı İmparatorluğu’nun Yıkılışını Hazırlayan Sebepler
Osmanlı İmparatorluğu’nun yıkılışına yol açan iç ve dış sebepler bulunmaktadır. İç sebepler arasında devletin siyasal, sosyal ve ekonomik olarak geri kalması, idarî yapısındaki aksaklıklar, medrese eğitiminin bozulması ve azınlık isyanları yer alır. Ayrıca tımar sisteminin bozulması ve kapütilasyonlar da devleti mali ve askerî açıdan zayıflatmıştır.

Dış sebepler arasında ise Fransız İhtilâli’nin yaydığı milliyetçilik akımı, Sanayi İnkılâbı, sömürgecilik ve Rusya’nın Osmanlı üzerindeki emelleri öne çıkmaktadır. Avrupalı devletlerin sanayileşme ile güçlenmesi, Osmanlı’nın zayıflamasına neden olmuştur. Bu süreçte Osmanlı, hem iç isyanlar hem de dış baskılarla yıpranmış ve sonunda yıkılmıştır.