Sanatçıların veya eserlerin olumlu ya da olumsuz yönlerini incelemek ve değerlendirmek eleştiri olarak tanımlanır. Eleştiri, sadece sanat ve edebiyatla sınırlı kalmaz, genel olarak her türlü konu için geçerli olabilir.
Eleştirinin iki ana türü vardır: olumlu eleştiri ve olumsuz eleştiri. Eleştiri, genellikle öznel yargılar içerir ve günlük yaşamda, edebiyatta sıkça kullanılabilir.
Eleştiri ile İlgili Açıklamalı Örnek Cümleler
Örnek 1
Yazar; eserinin konusunu zengin bir şekilde ele almışken, anlatımındaki monotonluktan kurtulamıyor.
Bu cümlede hem olumlu hem de olumsuz eleştiri vardır. Cümlenin ilk kısmında konu ile ilgili olumlu bir yorum yapılırken, ikinci kısmında anlatım ile ilgili olumsuz bir değerlendirme bulunuyor. Monotonluk, anlatımın sıkıcı ve etkisiz olduğu .
Örnek 2
Yazar; romanında karakterleri ustalıkla konuştururken, olay örgüsünde yapaylığa düşmüş.
Bu cümlede önce olumlu, sonra olumsuz bir eleştiri söz konusudur. Karakterlerin ustaca konuşturulması olumlu bir eleştiri iken, olay örgüsündeki yapaylık olumsuz bir eleştiridir.
Örnek 3
Genç şairin şiirlerinde kullandığı imgeler, ünlü şairlerin imgelerinin taklit olmaktan öteye geçmiyor.
Bu cümlede olumsuz bir eleştiri bulunuyor. Şairin özgün olmaması ve taklit yapması eleştiri konusudur.
Örnek 4
Eserinin kritik noktalarında cümleleri uzun tutmuş.
Anlatımın bozulmaması ve anlam kaymalarını önlemek için kısa ve net cümleler tercih edilmelidir. Uzun cümleler, eserdeki olumlu havayı kaybettirebilir, bu nedenle cümlede olumsuz bir eleştiri yapılmıştır.
Örnek 5
Eserleri, özgünlükten uzak, tekdüze ve kuru bir anlatıma sahiptir.
Bu cümlede olumsuz bir eleştiri mevcuttur. Özgün olmamak, başkasını taklit etmek ken, tekdüze ve kuru anlatım, eserin dil ve anlatım yönünden zengin olmadığını ifade eder.
Örnek 6
Eserleri hem içerik hem de anlatım açısından doyurucudur. En güncel konuları; açık, anlaşılır, yapaylıktan uzak, özgün bir üslupla sunar.
Bu cümlede olumlu eleştiriler bulunmaktadır. İçerik ve anlatım bakımından doyurucu olması, güncel konular ve özgün üslup olumlu özelliklerdir.
Örnek 7
Olayların akışını keserek öğüt vermesi, yazarın sürükleyici anlatımını gölge düşürmüştür.
Bu cümlede hem olumlu hem de olumsuz bir eleştiri vardır. Olay akışını keserek öğüt verme olumsuz bir eleştiri iken, sürükleyici anlatım olumlu bir değerlendirmedir.
Örnek 8
Kitap okunduğunda, yazarının ne yazacağını uzun uzadıya ölçüp biçen, bunları tartımdan geçiren sanatçılardan olmadığı anlaşılmaktadır.
Bu cümlede sanatçı olumsuz bir eleştiriye maruz kalmıştır. Sanatçının titizlik göstermemesi ve kurallara bağlı kalmaması olumsuz bir yön olarak eleştirilmiştir.
Örnek 9
Konusunu günlük yaşamdan almasına rağmen, kullandığı dil ve anlatımdaki pürüzler yüzünden söyledikleri net bir şekilde anlaşılmıyor.
Bu cümlede günlük yaşam konuları içerik açısından olumlu bir eleştiri sağlarken, dil ve anlatımdaki pürüzler dil ve anlatım açısından olumsuz bir değerlendirme yapmaktadır.
Örnek 10
Yüzeysel bilgilere dayanarak yaptığı ruhbilimsel çözümlemeler, yapıtın dokusu içinde belirli bir işlev taşımıyor.
Bu cümlede olumsuz bir eleştiri bulunuyor. Yüzeysel bilgiler ve işlevsizlik, olumsuz eleştiri yapılan konulardır.
Örnek 11
Tarihsel ortamı ayrıntılarıyla yansıtamayışı, yapıtının inandırıcılığını büyük ölçüde ortadan kaldırmıştır.
Eserin içeriği ile ilgili olumsuz bir eleştiri yapılmıştır. Ayrıntı eksikliği, eserin inandırıcılığını zedelemektedir.