Edip Cansever: Şiir Dünyasının Yüzleri

Hayatı ve Eğitim Süreci

Edip Cansever, 8 Ağustos 1928’de İstanbul‘da doğdu. Eğitim hayatına, Kumkapı Ortaokulu’nda başlayarak, daha sonra İstanbul Erkek Lisesi‘nde devam etti. Yüksek Ticaret Okulu’na kaydoldu, ancak bu eğitimi tamamlamadan ticarete atılmaya karar verdi. Böylece Kapalıçarşı‘da turistik eşya ve halı ticareti yapmaya başladı. Ticaret hayatı, onun ilerleyen yıllarda sanat hayatına daha fazla odaklanmasını sağlayan bir arka plan oluşturdu.

Yazın serüvenine şiirle adım atan Cansever, ilk şiirlerini ünlü “İstanbul” dergisinde yayımladı. İlk dönem eserlerinde, Garip akımının etkisi altında, yaşam sevinci gibi temaları işlerken, daha sonraki şiirlerinde anlam kapalılığı ve derin metaforlar öne çıkmaya başladı. Şiirlerini yayımladığı diğer dergiler arasında Yücel, Edebiyat Dünyası, Fikirler, Kaynak, Yenilik, Dost, Yeditepe ve Türk Dili gibi önemli isimler bulunuyor. Bu dergilerde yayımladığı şiirleri, 1953 yılında “İkindi Üstü” adlı kitabında bir araya topladı.

Cansever, 1951’de arkadaşlarıyla birlikte “Nokta” dergisini kurarak, bu platformda da şiirlerine yer verdi. Özellikle “Yerçekimli Karanfil” adlı şiir kitabıyla büyük bir beğeni topladı ve bu eserle 1958 Yeditepe Şiir Armağanı’nı kazandı. İkinci Yeni akımının özelliklerini taşıyan bu şiir, edebiyat çevrelerinde geniş yankı uyandırdı. 1976 yılında yayımladığı “Ben Ruhi Bey Nasılım” adlı eseri ile 1977’de Türk Dil Kurumu Şiir Ödülü’nü kazanarak, edebi kariyerinde önemli bir zirveye ulaştı. Tüm eserlerini “Yeniden” isimli bir kitapta topladı ve bu kitabıyla Sedat Simavi Edebiyat Ödülü‘ne layık görüldü.

1976 yılına kadar ticareti sürdürmüş, ardından tamamen yazmaya yönelmiştir. Tatil için gittiği Bodrum‘da geçirdiği beyin kanaması sonrasında İstanbul’a dönerek tedavi sürecine girdi. Maalesef 28 Mayıs 1986’da İstanbul’da hayatını kaybetti ve cenazesi Rumelihisarı‘na defnedildi.

Edebi Kişiliği ve Şiir Anlayışı

Edip Cansever, İkinci Yeni akımının en önde gelen şairlerinden biri olarak tanınır. Bu akım içinde en çok ve en uzun süre şiir yazan sanatçıdır. Varoluşçuluk (Egzistansiyalizm) akımından etkilenmiş, düşünsel derinliği ön planda olan şiirler kaleme almıştır. Düzenin çürümüşlüğünü ve toplumdaki bozulmaları, toplumcu gerçekçi bir bakış açısıyla dile getirerek, çağdaş insanın yabancılaşmasını sıkça işlemiştir.

Şiirlerinde Temalar

• Yabancılaşma
• Varoluşsal sorgulama
• Toplumun çürümüşlüğü
• Hayatın geçiciliği
• İnsanın içsel çatışmaları

Cansever’in şiirlerinde, özgün bir söyleyiş ve imge düzeni hâkimdir. Şiirlerinde sıkça tiyatrodan esinlenen diyaloglar kullanır. Klasik Yunan üslubuna ve tiyatro diyaloglarına, özellikle “Nerede Antigone”, “Tragedyalar” ve “Çağrılmayan Yakup” gibi eserlerinde rastlanır. Bunun yanı sıra, “otel” metaforunu sıkça kullandığı için edebiyat çevrelerinde “Oteller Şairi” olarak anılır. Şiirlerinde diyalog ve iç monolog tekniklerine yer verirken, dize yapısının işlevsizleştiğini savunmuş ve bu konuda tartışmalara yol açmıştır.

Edip Cansever, şiirlerinde düzyazı olanaklarından faydalanarak, öyküleme tekniğini de kullanır. İlk bakışta “anlamsız” gibi görünen yapıtları, aslında derin bir anlam katmanına sahiptir. Divan şiirinden de etkilenen Cansever, anlatımda resimsel anlatım olanaklarından yararlanarak, okuyucuya farklı bir deneyim sunar.

Önemli Eserleri

Google Arama Anahtar Kelimeleri

Edip Cansever hayatı, Edip Cansever kimdir, Edip Cansever eserleri, Edip Cansever şiir, Edip Cansever edebiyatı.