Durumsallık Yaklaşımı (koşul bağımlılık) Nedir Özet

Bu metin, durumsallık (koşul bağımlılık) yaklaşımı ve teorileri hakkında oldukça kapsamlı bir inceleme sunuyor. İstersen bu bilgileri daha kısa ve öz bir şekilde açıklayarak özetleyebiliriz. İşte ana noktalar:

Durumsallık Yaklaşımı

Durumsallık yaklaşımı, organizasyon yapısının ve yönetim biçimlerinin belirli bir durum veya çevre koşuluna bağlı olarak değiştiğini savunur. Bu yaklaşım, her durumda geçerli olan tek bir “en iyi” organizasyon yapısının mümkün olmadığını belirtir. Bunun yerine, organizasyonların çevre koşullarına ve içsel durumlarına göre farklı yapılar ve yönetim biçimleri geliştirmesi gerektiğini öne sürer.

Temel Özellikler

1. Koşulsallık ve Durumsallık Arasındaki Farklar: Koşulsallık, organizasyonun çevresel unsurlarıyla yönetim teknikleri arasında fonksiyonel ilişkiler arar. Durumsallık ise sadece organizasyonun mevcut durumu dikkate alarak yöneticilerin karar verme sürecini iyileştirmeye odaklanır.
2. Sistem Yaklaşımıyla İlişki: Durumsallık yaklaşımı bazı yazarlar tarafından sistem yaklaşımının bir parçası olarak görülürken, bazıları onu sistem yaklaşımından farklı olarak değerlendirir.
3. İçsel ve Dışsal Koşullar: Organizasyon yapısının belirlenmesinde, içsel (işin niteliği, kullanılan teknoloji, personelin niteliği) ve dışsal koşullar (müşteriler, pazar koşulları, devlet müdahaleleri) etkili olur.

Öne Çıkan Araştırmalar

1. Woodward Çalışması (1950’ler, İngiltere): Organizasyonların imalat süreçleri ve teknolojileri arasındaki ilişkiyi incelemiştir. Üç tür üretim teknolojisi tanımlanmıştır: birim üretimi, kitle üretimi ve süreç üretimi. Her tür teknolojinin organizasyon yapısı üzerindeki etkilerini göstermiştir.
2. Aston Grubu Araştırması (Birmingham Çalışması): Organizasyon yapısında üç ana değişkeni incelemiştir: faaliyetlerin yapılandırılması, otorite yoğunlaşması ve iş akışının kontrolü. Organizasyon büyüklüğü ile ihtisaslaşma ve formalleşmenin arttığını belirtmiştir.
3. Tavistock Enstitüsü Çalışması: İşçilerin iş yapma biçimleri ve organizasyon yapısının teknolojik değişikliklerden nasıl etkilendiğini araştırmıştır. Örneğin, küçük gruplardan büyük ölçekli otomatik sistemlere geçişte yaşanan değişiklikler incelenmiştir.
4. James Thompson’un Temel Teknolojiler Sınıflaması: Organizasyonları üç tür teknolojiye ayırmıştır: çözümleyici teknoloji, bağlı teknoloji ve yoğun teknoloji. Her bir teknoloji türünün organizasyon yapısı üzerindeki etkilerini açıklamıştır.
5. Charles Perrow’un Rutin/Rutin Olmayan İş Sınıflaması: Rutin işler ve rutin olmayan işler arasında farklar belirlemiştir. Rutin işler belirli tekniklere sahipken, rutin olmayan işler daha belirsiz ve değişken süreçler içerir.

Çevre ve Organizasyon

Burns – Stalker Çalışması: Organizasyon yapılarını mekanik ve organik olmak üzere ikiye ayırmıştır. Mekanik yapılar daha stabil ve belirgin iken, organik yapılar esnek ve değişken çevrelere daha iyi uyum sağlar.

Lawrence ve Lorsch Çalışması: Çevresel farklılaşma ve organizasyon yapıları arasındaki ilişkiyi incelemiştir. Çevresel belirsizliklerin organizasyon yapısını nasıl etkilediğini araştırmıştır.

Bu özet, durumsallık yaklaşımının ana hatlarını ve önemli araştırmalarını kısaca açıklar. Detaylara ihtiyaç duyarsan ya da belirli bir kısmı daha ayrıntılı açıklamamı istersen, bana bildirebilirsin!