Türkçede bazı cümleler, doğrudan ifade edilmeyen fakat cümlenin anlamından çıkarılabilecek farklı yargıları da içerir. Bu tür cümlelerde, doğrudan belirtilmeyen ancak cümlenin anlamı doğrultusunda çıkarılabilecek ek bilgiler “örtülü anlam” olarak adlandırılır.
Örtülü anlamlı cümlelerde genellikle “de” bağlacının kullanıldığı görülür.
Örnekler:
- “Ahmet’in başarısına herkes şapka çıkarıyor.”
Bu cümlede “şapka çıkarmak” ifadesiyle örtülü olarak “takdir etmek” anlamı vurgulanmaktadır. - “Tatilde Ayşe de bizimle olacak.”
Bu cümlede, Ayşe’nin yanı sıra diğer kişilerin de tatile katılacağı anlamı vardır. - “Elif yine ödevini tamamlamamış.”
Bu cümlede, Elif’in geçmişte de ödevlerini tamamlamadığına dair bir örtülü anlam çıkarılabilir.
Örnek Soru:
Aşağıdaki cümlelerden hangisinde örtülü anlam bulunmamaktadır?
a) Yoğun kar yağışı, köy yollarına da zarar verdi.
b) Ayşe’nin yaptığı tatlıları herkes çok beğeniyor.
c) Ahmet yine toplantıya geç kaldı.
d) Kapı kartımı unuttuğum için beni de içeri almadılar.
Cevap: B