Beş Hececiler ve Şiir Anlayışları

Beş Hececiler ve Şiir Anlayışları

Beş Hececiler, şiirlerinde Anadolu’nun zengin kültürü ve halkını ele almışlardır. Şiirlerinde yurt sevgisi, memleket güzellikleri, cesaret ve kahramanlık öne çıkan temalardır. Bunun yanı sıra bireysel temalar da işledikleri konular arasında yer alır.

Başlangıçta, aruz ölçüsünü kullanarak şiir yazmaya başlamışlar, fakat daha sonra Ziya Gökalp‘in etkisiyle hece ölçüsüne yönelmişlerdir. Hece ölçüsüyle yazdıkları şiirlerde zamanla serbest müstezat denemelerine girişmişlerdir.

Hece Ölçüsü ve Şiir Tarzları

Daha çok 11’li hece ölçüsünü tercih eden Beş Hececiler, şiirlerinde sadelik, millilik ve gösterişten uzak bir üslup kullanmayı tercih etmişlerdir. I. Dünya Savaşı ve Milli Mücadele döneminde şiire başlayan bu grup, daha çok şiirleriyle tanınmış olsalar da edebiyatın farklı alanlarında da eserler vermişlerdir.

Beş Hececiler, hece ölçüsüne yöneldiklerinde özellikle koşma tarzında şiirler kaleme almış, bunun yanı sıra semai, türkü ve mani türlerinde de başarılı çalışmalar yapmışlardır. Ayrıca, düz yazı dilini şiire taşıyarak nesir cümlelerini şiirlerinde kullanmışlardır.

Ziya Gökalp’in Etkisi ve İlke Edinilen Dörtlük

Beş Hececiler, Ziya Gökalp‘in:

“Aruz sizin olsun hece bizimdir,
Halkın söylediği Türkçe bizimdir,
Leyl sizin, şeb sizin, gece bizimdir,
Değildir bir mana üç ada muhtaç.”

dörtlüğünü benimsemiş ve bu anlayışı ilke edinmişlerdir.

Serbest Şiir ve Değişen Anlayışlar

Zamanla serbest şiir önem kazanınca hece ölçüsü eski popülaritesini yitirmiş, Beş Hececiler’in sanat anlayışı da etkisini kaybetmiştir. Ancak, bu dönemde tam kafiye, tunç kafiye ve zengin kafiyeyi sıkça kullanmış, redife büyük önem vermişlerdir.

Dörtlüklerden bağımsız olarak yeni biçimler denemekten çekinmemişler, bazı eserlerinde romantizme yönelmiş olsalar da genellikle gerçekçi kalmayı tercih etmişlerdir.

Beş Hececilerin Öne Çıkan Şairleri

Bu grup, Orhan Seyfi Orhon, Enis Behiç Koryürek, Yusuf Ziya Ortaç, Halit Fahri Ozansoy ve Faruk Nafiz Çamlıbel gibi önemli şairlerden oluşmaktadır.