Basit İsimler Üzerine Anlatım
Basit İsim Nedir?
Kök hâlinde bulunan, yapım eki almamış, dolayısıyla türetilmemiş ve başka bir sözcükle birleşmemiş olan sözcüklere basit isim denir. Basit isimler, çekim eki alabilme özelliğine sahiptirler.
Örnekler
Örnek 1
Kitabımızdan
- “-ımız”: İyelik (tamlanan) eki (çekim eki)
- “-dan”: Uzaklaşma hâl eki (çekim eki)
Örnek 2
Kalemimizden
- “-imiz”: İyelik (tamlanan) eki (çekim eki)
- “-den”: Uzaklaşma hâl eki (çekim eki)
Örnek 3
Kızlarımızdan
- “-lar”: Çoğul eki (çekim eki)
- “-(ı)mız”: İyelik (tamlanan) eki (çekim eki)
- “-dan”: Uzaklaşma hâl eki (çekim eki)
Basit İsimlerle İlgili Cümle Örnekleri
Örnek 1
Öğrencilerden şarkıların hikâyesini yazacaklardı.
Cümlede “yazacaklardı” çekimli fiili dışında yer alan kelimelerin tamamı yalnızca çekim eki veya ekleri almış olduklarından basit isimler kategorisine girmektedir.
Örnek 2
Ali’nin annesi sizi kitaplardan tanımıştı.
Bu cümledeki “tanımıştı” çekimli fiili dışında kalan kelimeler yalnızca çekim eki veya eklerini almış olduğundan basit isimler arasında yer alır.
Örnek 3
Çiçeklerden baharın güzel günlerini, arkadaşlarımızdan hayatın renkli tarafını okuyalım.
Bu cümlede “okuyalım” çekimli fiili hariç, diğer kelimelerin hepsi yalnızca çekim eki veya ekleri aldığı için basit isimler içinde sayılmaktadır.
Not: Bir kelimenin uzunluğu ya da kısalığı, onun basit ya da türemiş kelime olmasıyla ilgili değildir.
Örnek:
Arkadaşlarımızdan (Gelen tüm ekler çekim eki olduğundan basit bir kelimedir.)
Oyun (Gelen tek ek de fiilden isim yapım eki olduğundan kelime türemiş bir kelimedir.)