Bahtiyar Vahapzade Kimdir? Sanatı ve Eserleri

Bahtiyar Vahapzade Kimdir? Sanatı ve Eserleri

yazar

Bahtiyar Vahapzade: Azerbaycan’ın Dört Dörtlük Şairi

Giriş

Bahtiyar Vahapzade, 1925 yılında Sovyetler Birliği’ne bağlı Şeki şehrinde dünyaya geldi. Ailesinin dokuz yaşında Bakü‘ye taşınmasıyla burada eğitim hayatına başlayan Vahapzade, hem ilkokul hem de ortaokul eğitimini tamamladıktan sonra Bakü Devlet Üniversitesi‘nde yükseköğrenim gördü. 1947 yılında Filoloji Fakültesi‘nden mezun olduktan sonra aynı üniversitede akademik kariyerine başladı. Öğretim üyeliği yaptığı dönemde, 1980 yılında Azerbaycan İlimler Akademisi üyeliğine seçilerek, akademik çalışmalarını daha da ileri taşıdı.

Sanat Anlayışı ve Temaları

Bahtiyar Vahapzade, 1960’ta başlayan özgürlük mücadelesi içinde öncü bir rol oynamış, bu konudaki duyarlılığını “Gülistan” adlı eserinde derinlemesine işlemektedir. Bu eserinde, Azerbaycan halkının yaşadığı sıkıntıları ve acıları çarpıcı bir dille dile getirmiştir. Ancak bu cesur yaklaşımı, onu milliyetçilikle suçlanma riskine de sokmuş ve üniversiteden iki yıl süreyle uzaklaştırılmasına neden olmuştur. Bu tür baskılara rağmen, Vahapzade, eserlerini gizlice yurt dışına kaçırarak yayınlanmasını sağlamıştır.

Ana Temalar

Bahtiyar Vahapzade’nin eserlerinde öne çıkan temalar şunlardır:

  • Dil Bilinci: Azerbaycan Türkçesinin temiz ve akıcı bir biçimde kullanılması.
  • Özgürlük: Sovyet rejiminin baskılarına karşı duruş.
  • Vatan ve Din Sevgisi: Millî değerlerin önemi ve kutsallığı.
  • Sosyal Adalet: Halkın çektiği sıkıntılara dikkat çekme.

Kişisel Hayatı ve İlişkileri

Vahapzade, sadece bir şair değil, aynı zamanda bir fikir adamı ve aktivisttir. Azerbaycan’ın özgürlük mücadelesine katkılarından dolayı 1995’te İstiklal Nişanı ile ödüllendirilmiştir. Ayrıca beş kez milletvekili seçilmesi, onun halk nezdindeki yerini ve önemini göstermektedir. Şiirlerinde kullandığı dilin sadeliği, okurların kendisini kolayca anlamasına olanak tanımıştır. Vahapzade, klasik ve modern Azeri şiir unsurlarını bir araya getirerek, edebi dilin sınırlarını zorlamış ve güçlü bir anlatım tarzı geliştirmiştir.

Türkiye ile Bağlantısı

Bahtiyar Vahapzade, güçlü bir Türkiye hayranıdır ve Türkiye-Azerbaycan ilişkilerini önemseyen bir bakış açısına sahiptir. Türkiye’ye sık sık gidip gelmiş, Almanya’daki Türk işçiler üzerinde incelemelerde bulunmuştur. Türkçeyi ve Türkiye’yi çok seven Vahapzade, dilin yozlaşmasına karşı duyduğu üzüntüyü sık sık dile getirmiştir; fakat Türkçenin gelecekte önemli bir dünya dili olacağına olan inancını asla kaybetmemiştir.

Eserleri

Bahtiyar Vahapzade’nin edebi kariyeri oldukça zengindir. Kırkı aşkın şiir kitabı, birçok manzum hikâye ve oyun kaleme almıştır. Ayrıca, Lord Byron‘ın “Abidon Fellini” adlı eserini Azericeye çevirmiştir.

Eserleri Tür
Menim Dostlarım Şiir
Çınar Şiir
Kökler ve Budaklar Şiir
İnsan ve Zaman Şiir
Gün Var Bin Aya Değer Şiir
İkinci Ses Tiyatro
Yağıştan Sonra Tiyatro
Artık Adam Tiyatro

Şiirlerinden Örnekler

Örnek 1: Azerbaycan-Türkiye

Bir ananın iki oğlu,
Bir amalın iki qolu.
O da ulu, bu da ulu
Azərbaycan - Türkiyə.

Dinimiz bir, dilimiz bir,
Ayımız bir, ilimiz bir,
Eşqimiz bir, yolumuz bir
Azərbaycan - Türkiyə.

Örnek 2: Gereksiz

Od almazdı bir zaman bu derdimden o derdim.
"Ben çıkmaya tepe yok, yüce bir dağ isterdim."
Birce diki çıkmaya şimdi ferasetim yok.
Ayak üstte durmaya bir lahza takatim yok.

Bahtiyar Vahapzade, edebi kariyeri boyunca, Azerbaycan’ın öz kültürel değerlerini ve özgürlük mücadelesini yüceltmiş, halkının sesi olmuştur. 2009 yılında Bakü’de kendi evinde hayata gözlerini yuman Vahapzade’nin mezarı, ünlü şair, edebiyatçı, bilim insanı ve politikacıların gömülü olduğu Fahri Hıyaban‘da bulunmaktadır. Onun edebiyatı, sadece Azerbaycan’da değil, dünya genelinde de tanınmakta ve saygı görmektedir.

Google Arama Anahtar Kelimeleri

Bahtiyar Vahapzade hayatı, Bahtiyar Vahapzade kimdir, Bahtiyar Vahapzade eserleri, Bahtiyar Vahapzade şiirleri, Bahtiyar Vahapzade hakkında, Bahtiyar Vahapzade şiir örnekleri.

Dilbilgisi

Yorum yapın