Asonans Nedir? Örnekli

Asonans Sanatı

Şiirlerde aynı sesli harflerin ardı ardına tekrar edilmesi olayına asonans adı verilir. Bu ses tekrarı genellikle bir veya birkaç dize boyunca devam edebilir. Çoğunlukla aliterasyon sanatıyla birlikte kullanılsa da, asonans özellikle vurgu taşıyan ünlü harflerle yapılır. Şairler, sözcüklerdeki aynı sesli harflerin tekrarları sayesinde dizelerde bir ritim ve uyum yaratmak amacıyla bu sanata başvururlar.

Asonans Sanatı ile İlgili Özgün Örnekler

Örnek 1:

“Sen neysen, nefes sen, ne yaparsın ney ile?
Eğer ney üfleyen isen, yalnızca nefes verirsin ney ile.”
— Ziya Osman Saba

Bu dizelerde “e” ünlüsünün sıkça tekrarlanması, asonans sanatının belirgin bir örneğini sunmaktadır.

Örnek 2:

“Bir beyaz ürperti, dumanla örtülü bir uçuş,
Yoldaşını kaybeden bir kuş gibi kar,
Geçmiş günlerin ilkbaharını arar.
Ey kulübenin delice şarkısı,
Ey güvercinlerin şen nağmeleri,
Bu baharın artık bir vedası.
Sessizliğe gömüldü her yer, kar kapladı.”
— Cenap Şahabettin

Bu şiirde “a”, “e” ve “u” ünlülerinin tekrar edilmesiyle dizelere bir ahenk katılmış ve asonans sanatı ortaya çıkarılmıştır.

Örnek 3:

“Bir demetten çözüldüler, birer birer indiler,
Bırak, yorgun başlar bu taşlarda uyusun.
Yanıp tutuşan ruhlarına bir damla gözyaşı sun.
Bir sebilin üzerine beyaz güvercinler döküldü.”
— Ziya Osman Saba

Bu dizelerde “i” ve “u” sesli harflerinin sık tekrarlanması, asonans sanatını ön plana çıkarır.

Örnek 4:

“Sabaha kadar ağlayan biri varsa,
Ey yar!
Bilin ki can tenden çıkacak,
Başka ne olacak,
Beni yaralı sansa bile…”
— Laedri

Bu şiirde “a” sesinin tekrarıyla şiirde bir ses uyumu sağlanmış, asonans sanatı belirginleşmiştir.

Örnek 5:

“Gurbet ellerde başıma bir hal geldi,
Ağlama gözlerim, Mevlâ kerimdir.
Derman ararken, derde düşüverdim,
Ağlama gözlerim, Mevlâ kerimdir.”
— Pir Sultan Abdal

Bu şiirde “e” ünlüsünün çok sık tekrar edilmesi, şiirin ahengini oluşturan unsurlardan biridir ve asonans sanatının güzel bir örneğini sunar.

Yukarıda verilen tüm dizelerde, asonans sanatı ünlü harflerin tekrarı ile sağlanan ses uyumu sayesinde ortaya çıkar. Her bir örnekte koyu harflerle vurgulanan sesler, dizeler arasında bir müzikal ritim yaratmak için kullanılmıştır.