Âşık Şeref Taşlıova: Türk Halk Ozanı ve Devlet Sanatçısı
Hayatı ve Sanatı
Âşık Şeref Taşlıova, gerçek adıyla Şerafettin Taşlıova, 10 Nisan 1938 tarihinde Ardahan’ın Çıldır ilçesine bağlı Gülyüzü köyünde dünyaya geldi. Hacı Bey ve Nergis Hanım’ın çocuğu olarak dünyaya gelen sanatçı, henüz çok küçük yaşlarda babasını kaybetti. Bu kayıptan sonra, köylerinde sık sık gelen halk ozanlarının etkisiyle on yaşındayken şiir yazmaya başlamıştır. Ozanlık geleneğine duyduğu ilgi, onun hayatında büyük bir yer edinecek ve onu Anadolu’nun önemli âşıklarından biri haline getirecektir.
Eğitimine ilkokulda başlayan Taşlıova, sonrasında öğretmen okuluna devam etmiştir. Bu süreçte bağlama çalmayı öğrenmiş ve geleneksel âşık kültürü hakkında derinlemesine bilgi sahibi olmuştur. Çıldırlı Âşık Şenlikoğlu ve Âşık Kasım gibi önemli isimlerden ders alarak geleneksel âşık müziğinin inceliklerini öğrenmiştir. 1958-1960 yılları arasında vatani görevini yerine getirmiştir.
Konya Aşıklar Bayramı‘na katılan sanatçı, 1966 yılından itibaren Kars Radyosu bünyesinde on yıl boyunca âşıklara yönelik programlar hazırlamıştır. Kendisinin radyo ve televizyon programlarıyla geniş kitlelere ulaşması, Türkiye’deki âşık geleneğinin tanıtımında önemli bir rol oynamıştır. TRT‘nin düzenlediği “Ozanın Kopuzundan Âşığın Sazına” adlı programda danışmanlık yapmış ve metin yazarlığı yapmıştır. Ayrıca, Alman ATT ve ZDF ile İngiliz BBC TUR radyolarında da çeşitli programlara katılmıştır.
Ödül | Tarih |
---|---|
Yılın Sanatçısı | 1996 |
Türk Dünyasına Hizmet Ödülü | 2000 |
Yaşayan İnsan Hazinesi | UNESCO tarafından |
Katıldığı çeşitli festival ve yarışmalarda birçok ödül kazanmış, eserleri pek çok dergide yayımlanmıştır. “Çağrı”, “Maya”, “Türk Edebiyatı”, “Tarla”, “Pınar”, “Köz”, “Milli Kültür” ve “Türk Folklor Araştırmaları” gibi dergilerde yazıları yer almıştır. 1971 yılından itibaren sanat elçisi olarak yurt dışında pek çok ülkede Türkiye’yi temsil etmiş, UNESCO tarafından düzenlenen Dünya Sanat Dizisi etkinliğinde Türkiye’yi temsil etmiştir.
Evli ve yedi çocuk babası olan Âşık Şeref Taşlıova, 20 Eylül 2014’te Ankara’da vefat etmiştir.
Edebi Kişiliği ve Eserleri
Âşık Şeref Taşlıova, halk hikâyeciliği ve âşıklık makamları konusunda derin bir bilgi birikimine sahiptir. Kendi deyişlerinin yanı sıra ustalardan öğrendiği eserleri de repertuarında barındırır. On yaşında şiir yazmaya başlaması, onu Anadolu’nun önemli halk şairlerinden biri haline getirmiştir. Kars Radyosu’nda hazırladığı programlarla âşıklık geleneğini yayma misyonunu üstlenmiştir.
Sanatçının 1000’den fazla şiiri bulunmaktadır ve bu eserleri Azerbaycan, Fars ve Anadolu kültürlerinin harmanlandığı bir yapıda oluşmaktadır. “Gönül Bahçesi” adı altında bazı şiirleri yayımlanmış, bunun yanı sıra birçok plak ve kaset de çıkarmıştır. Onun eserlerinde en çok görülen temalar arasında sevgi, özlem, vatan, doğa ve insan ilişkileri bulunmaktadır.
Öne Çıkan Eserleri
- Gönül Bahçesi
- Hayal Şehri
- Güzel Görünür
Örnek Şiirler
1. GÜZEL GÖRÜNÜR
Arzu iplik sevgi nakış
Ördükçe güzel görünür
Gönül gözü ile bakış
Gördükçe güzel görünürZaman ince esen yeldir
Hayat ağaç günler daldır
Mutluluk uzunca yoldur
Vardıkça güzel görünür
2. HAYAL ŞEHRİ
Bir hayal şehrine uğradı yolum
Topraktan yağmurlar yağar havaya
Serçe tırpan almış, ördek tırmığı
Deve ayaküstü çıkmış yuvayaZürafa teknede yoğurmuş hamur
Sincap duvar yapar, aslan da çamur
Leylek kaplanlara çıkarmış emir
Demiş hemen, çadır kurun ovaya
Sonuç
Âşık Şeref Taşlıova, Türk halk müziği ve şiir geleneğinin en önemli temsilcilerinden biri olarak kabul edilmektedir. Kendine has üslubu, derinliği ve zengin kültürel birikimiyle, Türk halk edebiyatının zenginliklerine önemli katkılarda bulunmuştur. Özellikle geleneksel âşıklık geleneği ve halk hikâyeciliği konusundaki çalışmalarıyla hafızalarda yer edinmiştir. Onun eserleri, hem sanatçının hayatı boyunca hem de sonrasında, yeni nesillere ilham vermeye devam edecektir.
Arama Anahtar Kelimeleri: Âşık Şeref Taşlıova hayatı, Âşık Şeref Taşlıova kimdir, Âşık Şeref Taşlıova eserleri