Akrostiş Şiir Sanatı Nedir?

Akrostiş Şiir Sanatı

Akrostiş, bir şiirin her mısrasının ilk harflerinin yukarıdan aşağıya doğru okunduğunda belirli bir kelime, isim ya da mesaj ortaya çıkacak şekilde yazılması sanatıdır. Akrostiş, sıklıkla karşılaşılmayan bir edebi tekniktir, ancak yaratıcı bir anlatım biçimi olarak şiirlerde kullanılmıştır. Divan edebiyatında bu sanata “istihrac” veya “muvaşşah” adı verilmiştir.

Bu sanatta önce belirli bir konu ya da isim seçilir, daha sonra bu isim ya da mesajı oluşturan harflerle uyumlu bir şiir yazılır. Şiirin mantıklı ve akıcı olması, mısralar arasındaki anlam bütünlüğüyle sağlanmalıdır. Akrostiş, Eski Yunan ve Latin edebiyatlarında da “uçtaki dize” anlamında kullanılmıştır.

Akrostiş Şiir Örnekleri

Örnek 1:

VEDİA

Var olan bir sen, bir ben, bir de bu bahar
Elden ne gelir ki? Güzelsin, gençliğin var.
Dünyada aşkımız ölüm gibi mukaddes.
İnan ki bir daha geri gelmez bu günler,
Âlemde bu andır bize dost esen rüzgâr.

(Cahit Sıtkı Tarancı)

Açıklama: Yukarıdaki şiirin her mısrasının başındaki harfler sıralandığında “VEDİA” ismi ortaya çıkar. Şair burada hem anlamı derin hem de adını verdiği birine hitap eden bir akrostiş yaratmıştır.

Örnek 2:

REMZİ

Rakımlı tepede çiçek toplarken
Esrarengiz bir ovaya konarken
Mor çiçekle sevdiğini beklerken
Zaman zaman annesini anarken
İnan ki yakışır en güzel sana.

Açıklama: Bu şiirin mısralarındaki ilk harfler yukarıdan aşağıya doğru okunduğunda “REMZİ” ismi ortaya çıkar. Şair, isimle uyumlu bir tema yaratmış ve duygusal bir akrostiş yazmıştır.

Akrostişin Kullanımı

Akrostiş, genellikle belirli bir kişiye hitap etmek, ismi ölümsüzleştirmek veya gizli mesajlar vermek amacıyla kullanılır. Eski edebiyatlarda önemli olan bu sanat, günümüzde daha çok yaratıcı metinlerde ve özel amaçlı şiirlerde karşımıza çıkar.