Şartlı birleşik cümle, yan cümleciğin yükleminin temel cümleye şart anlamı katarak bağlandığı cümlelerdir. Bu tür cümlelerde yan cümlecik genellikle “-se, -sa” şart kipi eki ile oluşturulur. Ana cümle ise zaman, şart, benzetme veya sebep gibi açılardan yan cümleyi tamamlar ve cümlede zarf tümleci işlevi görür.
Açıklamalı Örnekler
Çanağa ne doğrarsan kaşığına o çıkar.
Burada “çanağa ne doğrarsan” kısmı yan cümleciği oluşturur. Yan cümlecik, “-se” şart kipi eki ile temel cümleye bağlanmıştır.
Güzelce çalışırsan kazanırsın sınavı.
“Güzelce çalışırsan” yan cümleciktir ve şart kipi eki cümleyi şartlı birleşik cümle yapmaktadır.
Baban akşam eve gelirse onun ziyaretine geleceğiz.
“Baban akşam eve gelirse” kısmı yan cümleciği temsil eder. Burada şart kipi eki yan cümleyi temel cümleye bağlamıştır.
Cihanın yurdu hep çiğnense çiğnenmez senin yurdun.
“Cihanın yurdu hep çiğnense” yan cümleciği oluşturur. Bu cümlede de şart kipi eki bağlayıcı rolündedir.
Diğer Örnekler
Çok güvenirseniz aldatılırsınız.
Bakarsan bağ olur, bakmazsan dağ olur.
Kızı gönlüne bırakırsan ya davulcuya varır, ya zurnacıya.
Alışkanlıklar bırakılmazlarsa zamanla ihtiyaç haline gelirler.
İyiliğe gücün yetmezse kötülük etme.
Aklımızdaki insan yanımızda olsa hepimiz mutlu olurduk.
Bir insana gereğinden çok değer verirsen o insanı kaybedersin!
Derslerine düzenli çalışırsan sınavlarda iyi puan alırsın.
Uyarı
Devrik cümleler hariç, şartlı birleşik cümlelerde yan cümlecik genellikle temel cümlecikten önce gelir.
Web sitemizde size en iyi deneyimi sunabilmemiz için çerezleri kullanıyoruz. Bu siteyi kullanmaya devam ederseniz, bunu kabul ettiğinizi varsayarız.TamamHayırGizlilik politikası
