İlgi Zamiri “-ki”nin Kullanımı ve Örnekleri

İlgi Zamiri “-ki”nin Kullanımı ve Anlamı

Türkçede ilgi zamiri olarak bilinen ve bir ismin yerine geçen “-ki” zamiri, isim ya da isim tamlamalarındaki tamlananın yerini alır. Bu zamir, tamlayan ekine eklenir ve önceki kelimeyle bitişik yazılır. Ünlü uyumu kurallarına uymaz ve sadece “-ki” formunda bulunur.

Örnekler:

1. Benim sıkıntım, seninkinden daha büyüktür.
   (senin sıkıntın)
2. Bizim arabamız temizlenmiş, onunki henüz yıkanmamış.
   (onun arabası)
3. Sizinkinden daha güzel bir ev henüz görmedim.
   (sizin eviniz)
4. Sizin çocuğunuz ortaokulda, bizimki ise hâlâ anaokuluna gidiyor.
   (bizim çocuğumuz)

Türkçede İki Farklı “ki” Daha Vardır

İlgi zamiri dışında, Türkçede iki farklı “ki” kullanımı daha bulunur: Bağlaç olan “ki” ve yapım eki olarak kullanılan “-ki”.

1. Bağlaç Olarak “ki”

Bağlaç olan “ki”, her zaman önceki kelimeden ayrı yazılır. Ünlü uyumuna uymaz ve sadece “ki” şeklinde kullanılır.

Örnekler:

• Başarılı olabilmek için çok fazla kitap okumalısın ki sınavda iyi bir sonuç alasın.
• Ben yanlış bir şey yapmadım ki suçluluk hissedeyim.

2. Yapım Eki Olarak “-ki”

İsimlerin sonuna gelerek yeni sıfatlar türeten “-ki”, zaman ya da yer bildiren anlamlar katar. Zaman belirtirken doğrudan isme eklenir, yer belirtirken ise “-de” hâl eki ile kullanılır.

Örnekler:

• Dünkü görüşme çok verimli geçti.
• Bugünkü derste yeni konular işleyeceğiz.
• Evdeki planlar, dışarıdaki planlara her zaman uymaz.
• Duvardaki tablo odaya çok yakışmış.
• Eldeki yara zamanla geçer, ama dildeki yara iz bırakır.

Dilimizdeki bu küçük ama anlamlı detaylar, ifadelerimizi güçlendiren unsurlardır. İlgi zamiri “-ki” ile hayatımızdaki eşyalar, düşünceler ve duygular daha anlamlı bir şekilde ifade bulur. Bir başkasının derdini anlatırken bile, sadece seninki diyerek onun tüm dünyasını dile getirebilmek, dilimizin zarif bir yansımasıdır. Aynı şekilde, bağlaç olan “ki” cümlelerimize bir sebep-sonuç ilişkisi katarken, yapım eki “-ki” ile kelimelerimize zaman ve mekân kazandırır.

Bu dil oyunlarıyla, Türkçenin ne kadar zengin ve anlamlı bir dil olduğunu bir kez daha keşfederiz. Dünde, bugünde ve gelecekte hep dilimizde yer edecek olan bu küçük ekler, büyük anlamlar taşır.