Fiilden Fiil Yapan Ekler ve Örnekleri

Fiilden Fiil Yapım Ekleri

Fiil köklerine eklenen fiilden fiil yapım ekleri, mevcut bir fiili alarak yeni bir fiil oluşturur. Bu ekler, fiil köklerine anlam katmak veya yeni fiil türleri oluşturmak için kullanılır. Fiilden fiil yapım eki alan sözcükler her zaman fiil kökünden türetilir ve bir fiil gövdesi oluşturur.

Başlıca Fiilden Fiil Yapım Ekleri:

  • -t, -ıt, -it, -ut, -üt: Bu ekler fiil köklerine eklenerek yeni fiiller oluşturur. Genellikle bir fiil eyleminin bir başka fiil eylemini etkilemesini sağlar.
    • acıt (acımak) – acıtmak
    • arat (ara) – aratmak
    • uzat (uzun) – uzatmak
    • okut (oku) – okutmak
    • beklet (bekle) – bekletmek
  • -l, -ıl, -il, -ul, -ül: Bu ekler fiil köklerine eklenerek, genellikle pasif anlam veya nesne oluşturur.
    • atıl (atmak) – atılmak
    • soyul (soymak) – soyulmak
    • çizil (çizmek) – çizilmek
    • yazıl (yazmak) – yazılmak
    • kırıl (kırmak) – kırılmak
  • -ış, -iş, -uş, -üş: Bu ekler fiil köklerine eklenerek, genellikle eylemin belirli bir biçimde yapılmasını ifade eder.
    • uçuş (uçmak) – uçuşmak
    • yazış (yazmak) – yazışmak
    • atış (atmak) – atış yapmak
    • itiş (itmek) – itişmek
    • kaçış (kaçmak) – kaçışmak
  • -n: Bu ekler fiil köklerine eklenerek, eylemi gerçekleştiren kişi veya nesne hakkında bilgi verir.
    • yıkan (yıkanmak) – yıkanmak
    • alın (almak) – alınmak
    • sevin (sevinmek) – sevinmek
    • taran (tarak) – taranmak
    • sürün (sürünmek) – sürünmek
    • başlan (başlamak) – başlanmak
    • görün (görünmek) – görünmek
  • -dır, -dir, -tır, -tir: Bu ekler fiil köklerine eklenerek, genellikle bir eylemin başka bir eylemi yönlendirmesi veya zorunlu hale getirmesi anlamına gelir.
    • açtır (açmak) – açtırmak
    • yazdır (yazmak) – yazdırmak
    • yaptır (yapmak) – yaptırmak
    • koştur (koşmak) – koşturmak
    • astır (asmak) – astırmak
  • -r, -ır, -ir, -ur, -ür: Bu ekler fiil köklerine eklenerek, genellikle eylemi gerçekleştiren veya etkilenen nesne hakkında bilgi verir.
    • kaçır (kaçmak) – kaçırmak
    • uçur (uçmak) – uçurmak
    • batır (batmak) – batırmak
    • şaşır (şaşmak) – şaşırmak
  • -ar, -er: Bu ekler fiil köklerine eklenerek, fiil anlamını genişletir veya başka bir fiil türü oluşturur.
    • çıkar (çıkmak) – çıkarmak
    • kopar (kopmak) – koparmak
    • gider (gitmek) – gidermek
  • -ala, -ele: Bu ekler fiil köklerine eklenerek, genellikle eylemi belirli bir şekilde yapmayı veya eylemi artırmayı ifade eder.
    • itele (itmek) – itelemek
    • silkele (silkelemek) – silkelemek
    • kovala (kovalamak) – kovalatmak
    • eşele (eşelemek) – eşelemek
    • tepele (tepelemek) – tepelemek
    • durala (durmak) – duralamak
  • -ı: Bu ekler fiil köklerine eklenerek, genellikle eylemin tamamlanmasını veya başka bir biçimini ifade eder.
    • kazı (kazımak) – kazımak
    • sürü (sürmek) – sürmek
  • -mse: Bu ekler fiil köklerine eklenerek, eylemi gerçekleştirme veya anımsama anlamı katar.
    • gülümse (gülmek) – gülümsemek
    • anımsa (anımsamak) – anımsamak
    • duyumsa (duyumsamak) – duyuşmak

Yorum yapın