Eğik Çizgi ( / ) Kullanım Kuralları
Eğik çizgi, yazı dilinde farklı amaçlarla kullanılan bir işarettir. Hem cümle içinde hem de teknik metinlerde kullanımı oldukça yaygındır. Eğik çizgi, anlamı netleştirmek, farklı seçenekleri bir arada göstermek veya bölme işlemlerinde kullanılır. Eğik çizginin kullanım kurallarına dair detaylı açıklamalar ve örnekler aşağıda verilmiştir:
- Dizeler (Mısralar) Yan Yana Yazıldığında Aralarına Eğik Çizgi Konur: Şiirlerde, dizeler genellikle alt alta yazılır. Ancak, bazen dizeler aynı satırda yazılmak zorunda kalabilir. Bu durumda, her dizeyi diğerinden ayırmak için eğik çizgi kullanılır. Eğik çizgi, dizelerin doğal ayrımını sağlayarak anlamın bozulmasını engeller.
Örnek:
- “Bir baba evladına bırakacağı en değerli miras güzel ahlaktır.” / “Ağaç yaşken eğilir.”
- “Gökte yıldızların pırıl pırıl parladığı bir geceydi.” / “Ay doğmuştu tepelerin ardına.”
Not: Şiirin her bir dizesi arasında mutlaka bir eğik çizgi bulunur ve dize sonlarında noktalama işaretleri yer alır. Bu kullanım, şiirin hem biçimsel hem de anlam yönünden doğru aktarılmasını sağlar.
- Adres Yazarken Apartman Numarası ile Daire Numarası Arasına ve Semt ile Şehir Arasına Konur: Eğik çizgi, adres yazımında apartman ve daire numaralarını ayırmak için kullanılır. Ayrıca, semt ile şehir adları arasında da bu işaret tercih edilir. Bu kullanım, adresin açık ve anlaşılır olmasını sağlar.
Örnek:
- Bahçelievler Sokak No: 10/5 Kadıköy / İSTANBUL
- Cumhuriyet Mahallesi 20/7 Merkez / MANİSA
Not: Adres yazımında ülke belirtilecekse, semt ve şehir adları altı çizilerek yazılır ve ülke adı en alt satıra eklenir. Böylece adres uluslararası standartlara uygun hale getirilmiş olur.
Örnek:
- Selçuk Caddesi No: 15/3 Karşıyaka / İZMİR
TÜRKİYE
- Tarihlerin Yazılışında Gün, Ay ve Yılı Gösteren Sayıları Birbirinden Ayırmak İçin Kullanılır: Tarih yazımında gün, ay ve yıl öğeleri arasına eğik çizgi konur. Bu kullanım, tarihi oluşturan öğelerin daha açık ve net bir şekilde ayırt edilmesini sağlar. Özellikle resmi belgelerde bu yazım şekli sıklıkla tercih edilir.
Örnek:
- 15/07/2020
- 12/04/1995
- İnternet Adreslerinde Kullanımı: Eğik çizgi, internet adreslerinin (URL) ayrılmaz bir parçasıdır. Web sitelerinde kullanılan eğik çizgi, sayfa ya da alt dizinleri birbirinden ayırmak için kullanılır. Bu kullanım, adresin doğru bir şekilde yönlendirilmesine yardımcı olur.
Örnek:
- Dil Bilgisinde Eklerin Farklı Biçimlerini Göstermek İçin Kullanımı: Türkçe dil bilgisinde, eklerin farklı şekilleri aynı anda belirtildiğinde eğik çizgi kullanılır. Bu, eklerin farklı ses uyumlarına göre aldığı biçimleri net bir şekilde göstermek için oldukça kullanışlıdır. Eğik çizgi ile eklerin tüm varyasyonları tek bir satırda ifade edilebilir.
Örnek:
- -cı / -ci / -cu / -cü
- -lık / -lik / -luk / -lük
- Matematikte Bölme İşareti Olarak Kullanımı: Matematiksel işlemler sırasında eğik çizgi, bölme işareti olarak kullanılır. Bu kullanım, özellikle bilgisayarlarda veya metin yazılımlarında yaygındır. Eğik çizgi, bölme işlemini açık ve anlaşılır kılar.
Örnek:
- 60/5 = 12
- 100/4 = 25
- Fizik, Matematik vb. Alanlarda Birimler Arası Orantıları Gösterirken Kullanımı: Eğik çizgi, bilimsel çalışmalarda birimler arasındaki oranları göstermek için sıkça kullanılır. Bu durumda, eğik çizginin her iki yanında boşluk bırakılmadan yazılması gerekmektedir. Fizik, kimya ve matematik alanlarında bu kullanım oldukça yaygındır.
Örnek:
- m/sn (metre/saniye)
- kg/m³ (kilogram/metreküp)
- Seçenekleri veya Alternatifleri Göstermek İçin Kullanımı: Eğik çizgi, seçeneklerin veya alternatiflerin birlikte verilmesi gerektiğinde kullanılır. Bu kullanım, özellikle ikili karşılaştırmalarda ya da farklı seçenekleri aynı anda belirtirken yaygındır.
Örnek:
- Evde mi dışarıda mı yemek yemek istersin?
- Siyah/beyaz elbise seçenekleri mevcuttur.
Sonuç: Eğik çizgi, yazılı anlatımda çok yönlü kullanılan bir noktalama işaretidir. Hem anlamı netleştirmek hem de teknik işlemleri ifade etmek amacıyla kullanılır. Eğik çizginin doğru yerlerde ve kurallara uygun şekilde kullanılması, metnin anlaşılırlığını artırır ve okuyucuya kolaylık sağlar.